Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp giúp học sinh lớp 1 thuộc lời ca một số bài hát bằng phương pháp trực quan, vận động

u quả đáng kể. 
* Hạn chế
Khi thực hiện giảng dạy tôi cố gắng tìm phương pháp giảng dạy thích hợp nhưng trong thực tế vẫn còn vấp phải không ít khó khăn trong giảng dạy. Cụ thể là đối với học sinh chủ yếu các em đều là học sinh nông thôn bố mẹ đều đi làm công nhân chủ yếu ở nhà với ông bà nên điều kiện các em được tiếp xúc với âm nhạc không được như với các bạn ở thành thị ít được quan tâm hơn nên rất khó theo kịp bài vì khả năng tiếp thu bài còn hạn chế, nhút nhát và thiếu tự tin, nhiều em phát âm ngọng. Thời gian ở lớp không đủ để giáo viên có thể hổ trợ các em một cách tốt nhất. 
 3. Nội dung biện pháp 
 3.1. Biện pháp 1: Đọc lời ca bài hát bằng phương pháp trực quan sinh động.
 3.2. Biện pháp 2: Đọc lời ca kết hợp vận động
 3.3. Giải pháp 3: Học lời ca bài hát bằng phương pháp trực quan sinh động
 Xuất phát từ những cơ sở, căn cứ đưa ra, với tư cách là một giáo viên trực tiếp giảng dạy Âm nhạc cho các em, tôi luôn tự mình đặt ra những câu hỏi làm thế nào? Làm ra sao? Để có thể giúp các em hát đúng giai điệu, đúng tính chất các bài hát? Giúp các em hát kết hợp các hoạt động một cách hiệu quả nhất? và đặc biệt là để các em thuộc lời ca bài hát một cách nhanh nhất và không gây nhàm chán?  
 Bằng phương pháp thực nghiệm, tôi đã đưa những hình thức học mới, cách dạy mới ứng dụng trong từng tiết dạy đối với học sinh lớp Một. Dần dần hình thành cho các em thói quen học tập theo yêu cầu của mình và cảm nhận sự thay đổi để có hướng điều chỉnh hiệu quả.
 4. Cách thức quy trình biện pháp
 Với báo cáo này tôi xin được phép đưa ra một số cách thức quy trình biện pháp giúp học sinh lớp 1 hình thành lời ca trong đầu, đọc thuộc và ghi nhớ lời ca hơn.
 * Biện pháp 1: Đọc lời ca bài hát bằng phương pháp trực quan sinh động
 	 Với phần này thay vì chúng ta đọc trước, học sinh đọc theo như cách truyền thống tôi đã sử dụng phương pháp trực quan sinh động. Bằng việc sử dụng các hình ảnh hay tranh vẽ phù hợp với nội dung của từng câu hát để kích thích thị giác, gợi nhớ và khả năng liên tưởng của các em. Từ đó giúp các em nhanh chóng nhớ bài và thuộc lời ca một cách nhanh và chính xác hơn.
 	Ví dụ 1: Bài hát “Vào Rừng hoa”
 	Bước 1: Khi bắt đầu đọc lời ca tôi sẽ đưa hình ảnh minh họa tương ứng với từng câu trong bài hát để tập cho học sinh. 
Cụ thể như sau:
 	 Khi đọc từng câu cho các em đọc theo, tôi kết hợp đưa ảnh minh hoạ của câu đó cho các em vừa nghe vừa xem vừa đọc theo. Nhìn vào tranh và cảm nhận nội dung từng câu hát.
 Hình1:“Cầm tay nhau cùng đi chơi Hình2:“Đi khắp nơi hái bông hoa tươi”
 Hình 3:“vào đây chơi rừng hoa tươi” Hình 4:“ Chim líu lo hót nghe vui vui”
 Hình 5: “Vào rừng xem hoa” Hình 6:“Nghe tiếng chim rừng reo ca
 Hình ảnh 7: Tìm vài bông hoa cùng hái mang về nhà.
 	Bước 2: Cho HS đọc theo cặp đôi: một bạn đọc, một bạn nghe và sửa lỗi đọc sai cho nhau.
 	Bước 3: Đọc theo tổ, lớp ( sửa sai nếu có)
Qua thời gian sử dụng cách làm này, tôi nhận thấy sự chuyển biến tích cực trong quá trình học tập của học sinh. Các em rất thích thú với việc nhìn tranh minh họa để liên tưởng và gợi nhớ đến lời ca. Các em luôn có sự chủ động và tập trung cao độ khi đọc lời ca, đôi khi còn thi đua với nhau xem ai thuộc nhanh nhất. Từ đó giúp các em vừa nhanh thuộc lời vừa nhớ lâu. Đó là điều tôi hài lòng nhất khi sử dụng phương pháp này.
* Biện pháp 2: Đọc lời ca kết hợp vận động
 	Giúp các em hình thành lời ca qua vận động tay chân từ đó giúp các em dễ hình dung và ghi nhớ lời ca hơn như: Vào rừng hoa, Tổ quốc ta, Lớp một thân yêu, Gà gáy..
 	Ví dụ như bài: Tổ quốc ta đây là bài mới khi đưa vào chương trình Âm nhạc 1 của bộ sách kết nối tri thức với cuộc sông. Lời bài hát tương đối dài, mỗi câu hát là sự lặp lại của giai điệu khiến các em dễ nhầm lẫn về lời ca. Với sự băn khoăn suy nghĩ tôi thay đổi cách đọc lời ca bằng việc vừa đọc vừa vận động để cho các em dễ nhớ lời của bài hát.
Như câu một của bài hát:“Tổ quốc ta rộng bao la”
Tôi cho các em đứng lên đưa tay vòng lên trên đầu vừa hát vừa đua đưa theo nhịp
Hai tay các em đưa ra hai bên lên cao rồi đưa xuống theo thân người.
Câu 2: “Ngàn đất đai phì nhiêu đồng lúa xanh mởn mơ”
* Giải pháp 3: Học lời ca bài hát bằng phương pháp trực quan sinh động
Với phần này thay vì chúng ta đọc trước, học sinh đọc theo như cách truyền thống tôi đã sử dụng phương pháp trực quan sinh động. Bằng việc sử dụng các hình ảnh hay tranh vẽ phù hợp với nội dung của từng câu hát để kích thích thị giác, gợi nhớ và khả năng liên tưởng của các em. Từ đó giúp các em nhanh chóng nhớ bài và thuộc lời ca một cách nhanh và chính xác hơn.
Ví dụ 1: Bài hát “Mời bạn vui múa ca”
Khi bắt đầu đọc lời ca tôi sẽ đưa hình ảnh minh họa tương ứng với từng câu trong bài hát để tập cho học sinh. Cụ thể:
Khi đọc từng câu cho các em đọc theo, tôi kết hợp đưa ảnh minh hoạ của câu đó cho các em vừa nghe vừa xem vừa đọc theo. Nhìn vào tranh và cảm nhận nội dung từng câu hát.
 Hình1: “Chim ca líu lo” Hình2: “hoa như đón chào”
 Hình 3: “Bầu trời xanh” Hình 4:“ nước long lanh”
 Hình 5: “La la lá la la la lá là” Hình 6:“Mời bạn cùng vui múa vui ca”
Qua thời gian sử dụng cách làm này, tôi nhận thấy sự chuyển biến tích cực trong quá trình học tập của học sinh. Các em rất thích thú với việc nhìn tranh minh họa để liên tưởng và gợi nhớ đến lời ca. Các em luôn có sự chủ động và tập trung cao độ khi đọc lời ca, đôi khi còn thi đua với nhau xem ai thuộc nhanh nhất. Từ đó giúp các em vừa nhanh thuộc lời vừa nhớ lâu. Đó là điều tôi hài lòng nhất khi sử dụng phương pháp này.
III. THỰC NGHIỆM BIỆN PHÁP TẠI ĐƠN VỊ
1. Đối tượng, nội dung phương pháp thực nghiệm
 Tôi đã áp dụng với học sinh khối 1 Trường Tiểu học Vĩnh Phong –Tiền Phong với 3 biện pháp trên trong quá trình giảng dạy các môn học hằng ngày.
 2. Tiến trình thực nghiệm 
 Sau thời gian thực dạy tại khối lớp 1 và áp dụng những biện phát nêu trên trong mỗi tiết dạy môn Âm nhạc, tôi đã thấy các em yêu thích và quan tâm đến bộ môn này hơn.
 3. Đánh giá kết quả thực nghiệm
Khối lớp 1 Trường Tiểu học Vĩnh Phong – Tiền Phong có 3 lớp. Trong những năm qua, chất lượng giáo dục bộ môn Âm nhạc nói chung và ở khối lớp Một nói riêng tại trường Tiểu học Vĩnh Phong – Tiền Phong khá cao, đánh giá xếp loại cuối năm học sinh điều hoàn thành yêu cầu của chương trình 100%, trong đó có khá nhiều học sinh được xếp loại hoàn thành tốt. Đó chính là thành quả đáng khích lệ đối với công tác giảng dạy Âm nhạc. Song riêng đối với khối lớp Một thì kết quả xếp loại cuối năm chất lượng chưa được cao. 
Bảng khảo sát kết quả đầu năm học năm học 2022 – 2023 của khối lớp Một trên tổng số 40 học sinh.
TT
Lớp
Tổng số
Xếp loại
Ghi chú
HHT
Tỉ lệ %
HT
Tỉ lệ %
CHT
Tỉ lệ %

1
1A
40
5
25
15
75
0
0


Qua bảng khảo sát kết quả đánh giá giáo dục đầu năm học, ta thấy rằng dù 100% học sinh đều được xếp loại “hoàn thành” song về mặt chất lượng thì học sinh lớp Một đạt mức “hoàn thành tốt” lại chiếm tỉ lệ khá ít. Điều đó để thấy rằng, vấn đề học và kết quả xếp loại của các em học sinh lớp Một không chỉ phụ thuộc vào chương trình giảng dạy phù hợp mà còn phụ thuộc vào phương pháp, cách thức truyền thụ của người thầy và hơn nữa còn phụ thuộc vào ý thức học tập, tâm sinh lí, khả năng đọc của các em cùng với sự quan tâm chăm sóc, tạo điều kiện của giáo viên chủ nhiệm, gia đình và toàn thể xã hội.
Chỉ sau 1 kì áp dụng các phương pháp mới vào lớp Một cuối học kì I tôi thấy số học sinh đạt được đánh giá hoàn thành thành tốt khá cao. Kết quả đánh giá học sinh đạt được cuối học kì I như sau:
TT
Lớp
Tổng số
Xếp loại
Ghi chú
HHT
Tỉ lệ %
HT
Tỉ lệ %
CHT
Tỉ lệ %

1
1A
40
22
55
18
45
0
0%

Qua bảng khảo sát kết quả cuối học kì I năm học 2022 – 2023, số học sinh được đánh giá hoàn thành tốt nhiều hơn. Theo quan sát thực tế nhận thấy các em yêu thích bộ môn, hào hứng, tích cực chủ động học tập. Đặc biệt là kết quả học tập cũng như chất lượng của công tác phong trào văn hoá văn nghệ đã nâng lên rõ rệt, các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn trong khi tham gia các phong trào. Các em học sinh có năng khiếu có điều kiện bộc lộ mình nhiều hơn. 
IV. KẾT LUẬN, ĐỀ XUẤT
 “Biện pháp giúp học sinh lớp 1 thuộc lời ca một số bài hát bằng phương pháp trực quan, vận động.” tôi đã áp dụng và đã làm được. Chính vì thế tôi không ngại chia sẻ những kinh nghiệm của mình cùng quý thầy cô, để cùng tham khảo và có thể áp dụng tại các đơn vị trường tiểu học trong huyện cũng như ngoài huyện. Các trường có cùng điều kiện, cùng đối tượng học sinh. Thiết nghĩ tương lai không xa chúng ta phần nào khắc phục được những khó khăn vướng mắc gặp phải như hiện nay trong công tác giảng dạy Âm nhạc lớp Một. Tuy nhiên vận dụng như thế nào để đạt hiệu quả thì chúng ta cần cân nhắc sao cho phù hợp với đặc điểm của từng đơn vị.
Để có được chất lượng giảng dạy Âm nhạc ngày càng cao, ngoài những yêu cầu cơ bản đối với người giáo viên về sự nổ lực của bản thân, say mê công việc, luôn tự tìm tòi, rèn luyện, học hỏi từ các đồng chí, đồng nghiệp cũng như tinh thần học tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Thì sự phối hợp từ những bộ phận liên quan là điều hết sức cần thiết và quan trọng. Vì thế là một giáo viên Âm nhạc tôi luôn mong muốn có được sự giúp đỡ tốt nhất của:
Đầu tiên là giáo viên chủ nhiệm, đây sẽ là người trợ giúp cực kì hiệu quả trong việc thuộc bài hát của học sinh. Thời gian của mỗi tiết học trên lớp không đủ để học sinh có thể nhớ lời và hát thuần thục được, vì thế việc thực hành hát các bài đã học tại lớp là điều vô cùng quang trọng nhằm giúp học sinh ôn tập và thuộc bài nhanh chóng. 
Thứ hai là sự chỉ đạo, tạo điều kiện giúp đỡ kịp thời của Ban giám hiệu nhà trường, bộ phận chuyên môn, về cơ sở vật chất, đồ dùng phục vụ công tác giảng dạy Âm nhạc. Từ đó sẽ giúp cho tiết dạy âm nhạc hay hơn, sinh động hơn, vui và chất lượng hơn.
Thứ ba là về phía phụ huynh học sinh, chúng tôi luôn mong muốn có được sự quan tâm, coi trọng công tác dạy và bồi dưỡng năng khiếu Âm nhạc cho các em. Giúp đỡ, động viên các em học tập và rèn luyện thực hành tại nhà để đạt hiệu quả tốt nhất.
Qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy kết quả đạt được như trên là rất khả quan. Tuy nhiên để đạt được những kết quả này không phải trong một vài tiết học là rèn cho học sinh có hiệu quả, mà giáo viên phải có sự kiên trì bền bỉ nhận xét, động viên, luyện tập để các em tiếp nhận chính xác và hiệu quả nhất kiến thức mình truyền đạt.
Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân tôi đã đúc kết được qua thời gian ứng dụng các biện pháp giảng dạy mới, rất mong được các đồng nghiệp đóng góp ý kiến để hoàn thiện sáng kiến, nhằm mục đích giúp học sinh lớp Một học tốt hơn môn Âm nhạc. Chân thành cảm ơn!
 Vĩnh Phong, ngày 16 tháng 1 năm 2023
CƠ QUAN ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG BÁO CÁO
TÁC GIẢ BÁO CÁO
Nguyễn Thị Nguyệt

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.
1. Sách giáo khoa, sách giáo viên Âm nhạc lớp 1 Bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống – NXB GD Việt Nam
 2. Tiết dạy minh họa và tư liệu trên website nxbgd.vn; hanhtrangso.nxbgd.vn
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN ĐỀ NGHỊ XÉT, CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Năm: 2023
Kính gửi: 
- Hội đồng khoa học cấp ngành PGD và ĐT Vĩnh Bảo
- Hội đồng khoa học cấp thành phố.
Họ và tên: Nguyễn Thị Nguyệt
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên trường Tiểu học Vĩnh Phong – Tiền Phong
Tên sáng kiến: “Biện pháp giúp học sinh lớp 1 thuộc lời ca một số bài hát bằng phương pháp trực quan, vận động.”
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Âm nhạc lớp 1 
1. Tóm tắt tình trạng, giải pháp đã biết
 * Ưu điểm
Từ đầu năm học 2022 - 2023 tôi đã áp dụng thực hiện giảng dạy Âm nhạc với phương pháp theo các bước trên và thấy rằng các em rất say mê hứng thú học tập, tích cực hoạt động, do đó kết quả đã nâng lên rõ rệt. Số học sinh lớp Một thuộc lời ca và hát được bài hát một cách đúng giai điệu, cao độ, tại lớp đạt cao. Học sinh có tính rụt rè, nhút nhát ngày trở nên mạnh dạn hơn, tự tin hơn, giờ học rất sôi nổi, sinh động. Đặc biệt là các em học sinh có năng khiếu có điều kiện bộc lộ mình nhiều hơn. 
Mỗi phương pháp lựa chọn để áp dụng đều với mục đích giúp chúng ta khắc phục những hạn chế và khó khăn gặp phải. Và với phương pháp mà tôi đã và đang áp dụng thực sự đã mang lại hiệu quả đáng kể. 
* Hạn chế
Khi thực hiện giảng dạy tôi cố gắng tìm phương pháp giảng dạy thích hợp nhưng trong thực tế vẫn còn vấp phải không ít khó khăn trong giảng dạy. Cụ thể là đối với học sinh chủ yếu các em đều là học sinh nông thôn bố mẹ đều đi làm công nhân chủ yếu ở nhà với ông bà nên điều kiện các em được tiếp xúc với âm nhạc không được như với các bạn ở thành thị ít được quan tâm hơn nên rất khó theo kịp bài vì khả năng tiếp thu bài còn hạn chế, nhút nhát và thiếu tự tin, nhiều em phát âm ngọng. Thời gian ở lớp không đủ để giáo viên có thể hổ trợ các em một cách tốt nhất. 
* Những bất cập, hạn chế cần có giải pháp khắc phục
Qua thực tế giảng dạy, đặc biệt là với học sinh lớp Một, đại đa số các em đều rất thích học âm nhạc. Song đa số các em chưa biết hết các vần, tiếng, học sinh chỉ đọc theo truyền miệng giáo viên. Việc dạy hát cho học sinh lớp Một chủ yếu là hình thức truyền khẩu, thầy đọc trò đọc theo, thầy hát trò hát theo. 
	+ Thứ nhất sẽ dễ làm cho học sinh chán vì đọc còn chậm còn tập đánh vần.
	+ Thứ hai học sinh rất thụ động trong khi chiếm lĩnh kiến thức.
	+ Thứ ba là tự mình làm cho học sinh thụ động khi học
+ Thứ tư nếu đợi học sinh đọc hết lời bài hát thì rất mất nhiều thời gian, thời gian còn lại không đủ để chuyển tải hết các nội dung của tiết học. 
Vậy để có thể khắc phục vấn đề này bản thân người giáo viên âm nhạc cần phải biết lựa chọn những phương pháp, hình thức giảng dạy phù hợp để áp dụng từ các hoạt động nhỏ như đọc lời ca, khởi động giọng, học hát từng câu, gõ đệm, đọc nhạc hay vận động phụ họa  nhằm kích thích sự ham học, tạo hứng thú và chủ động chiếm lĩnh kiến thức. Từ đó giúp học sinh lớp Một học hát cũng như hoạt động âm nhạc hiệu quả và chất lượng hơn. 
2. Tóm tắt nội dung, giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến
a) Tính mới, tính sáng tạo
Giáo viên đã sử dụng bằng phương pháp trực quan sinh động, bằng việc sử dụng các hình ảnh hay tranh vẽ phù hợp với nội dung của từng câu hát để kích thích thị giác, gợi nhớ và khả năng liên tưởng của các em. Từ đó giúp các em nhanh chóng nhớ bài và thuộc lời ca một cách nhanh và chính xác hơn.
Giáo viên cho học sinh đọc lời ca kết hợp vận động, giúp các em hình thành lời ca qua vận động tay chân từ đó giúp các em dễ hình dung và ghi nhớ lời ca hơn 
b) Khả năng áp dụng, nhân rộng
Sáng kiến của chúng tôi đã được vận dụng có hiệu quả tại trường và các trường tiểu học và các trường trung học phổ thông.
c) Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp 
Tạo cho các em có một thế giới tinh thần thoải mái và đầy màu sắc hơn, giúp các em phát triển toàn diện hơn, đồng thời hỗ trợ giúp các em học tốt hơn các môn học khác.
- Thu hút các em đến trường vừa học vừa được vui chơi.
- Đạo đức học sinh được nâng nên như thân thiện với bạn bè hơn, biết đoàn kết thương yêu giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động.
 CƠ QUAN ĐƠN VỊ Vĩnh Phong , ngày 16 tháng 01 năm 2023
 ÁP DỤNG BÁO CÁO 	Người viết đơn