Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát
Âm nhạc là một môn học nghệ thuật, được ví như nguồn sữa mẹ nuôi dưỡng thế giới tinh thần, là phương tiện giáo dục tích cực góp phần hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, thị hiếu âm nhạc lành mạnh, tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm luôn tự tin và có cái nhìn đẹp hơn, hoàn thiện hơn nhằm giúp các em giảm bớt căng thẳng cho những tiết học ở những môn học khác.
Cùng với việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, những năm gần đây ngành giáo dục nước ta đã triển khai đồng loạt những đổi mới về sách giáo khoa cũng như định hướng phát triển năng lực, phẩm chất nhằm đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng phát huy tính tích cực học tập, sáng tạo của học sinh, mang lại sự hứng thú, ham học hỏi, tìm hiểu của học sinh qua từng tiết học âm nhạc đặc biệt là tiết học hát.
Nhận thức được tầm quan trọng mà một giáo viên âm nhạc trong thời kì đổi mới cần phải làm để nâng cao chất lượng dạy học, từ những kinh nghiệm giảng dạy thực tế của bản thân. Tôi đã luôn tìm tòi, nghiên cứu và áp dụng những phương pháp mới, trong đó đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin qua các phần mềm cũng như áp dụng những phương pháp giảng dạy hiệu quả nhất vào trong các tiết dạy nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn đồng thời tạo sự cuốn hút, hứng thú và môi trường học tập, rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, tự tin, biết vận dụng, lưu lại kiến thức nền tảng sau mỗi bài học để từ đó học sinh có thể áp dụng trong các cấp học sau.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát

in, mạnh dạn khi đứng trước đám đông, và phát huy được năng khiếu của mình, ngoài ra các em sẽ hòa đồng, thân thiện với bạn bè, và không còn ngại ngùng giữa bạn nam và bạn nữ. 2.3.4. Biện pháp 4: Tạo hứng thú trong giờ học qua trò chơi âm nhạc - Tổ chức trò chơi Âm nhạc là một trong những hoạt động tích cực giúp các em rất hứng thú. Có rất nhiều hình thức để tổ chức các hoạt động Âm nhạc, tuy nhiên việc tổ chức trò chơi âm nhạc như ca hát, vận động, nghe, dưới dạng trò chơi là hình thức hấp dẫn và lôi cuốn các em thường được các em rất thích. Việc tham gia chơi cùng nhau giúp học sinh có tinh thần tập thể, rèn luyện phản xạ nhanh nhẹn. Trò chơi là hoạt động hấp dẫn, lôi cuốn, không chỉ rèn luyện kỹ năng âm nhạc, ghi nhớ tác phẩm mà còn là hình thức thuận lợi để giáo dục trẻ tình đoàn kết, hiểu biết, quan tâm đến nhau, tự tin, mạnh dạn hơn. + Cách tiến hành: - Lựa chọn và xây dựng một số trò chơi Âm nhạc theo chủ đề, giáo viên cần: - Làm chủ cuộc chơi và bản thân: Bản thân quản trò phải làm chủ được mình, phải tự tin, tự nhiên. Nắm được trò chơi, trình tự luật chơi, cách điều khiển, đặc biệt phải làm chủ cuộc chơi, không bị chi phối bởi tập thể, không gian chơi, Phương tiện chơi. - Khẩu khí dứt khoát, rõ ràng, cứng rắn, đủ âm lượng, lôi cuốn, thu hút được học sinh: Thành công của trò chơi phụ thuộc vào quản trò đem lại. Biết biến hóa lời nói, tạo không khí vui vẻ, them chút hóm hỉnh trong việc hóm hỉnh trong việc điều khiển trò chơi. - Cử chỉ, hành động: Người quản trò phải có cử chỉ hành động, nét mặt hài hước để thực hiện thao tác của trò chơi. Đặc biệt phải có cử chỉ thân thiện, hòa nhập với học sinh. - Cùng tham gia: Ở những trò chơi quản trò có thể tham gia cùng chơi tạo không khí vui vẻ hào hứng, sôi nổi, đặt biệt trong phần phạt của trò chơi. Quản trò cùng chịu phạt tạo bàu không khí vui vẻ. - Chuẩn bị một số trò chơi: Đây là vốn của quản trò làm sao cho đối tượng chơi hiểu rằng mình không bao giờ hết vốn. Coi người quản trò như một ngân hàng trò chơi. - Dừng lại đúng lúc: Khi người chơi (học sinh) vui đến một mức độ nào đó gọi là cao trào trong hoạt động vui chơi, lúc này nên dừng lại. Như vậy luôn tạo cảm giác thèm cho nguời chơi, cũng là để dành cho tiết học âm nhạc lần sau. Là điều kiện để triển khai các hoạt động âm nhạc lần sau. - Hứa hẹn: Sau khi kết thúc buổi học giáo viên nên hứa hẹn buổi học sau để thu hút các con học sinh trong tiết học âm nhạc. Động viên tất cả học sinh tham gia trò chơi một cách vui vẻ, chủ động và hiệu quả. Ví dụ trò chơi 1: “Hát to hát nhỏ” * Nội dung: - Quản trò chia cả lớp làm hai đội (2 loa). - Quản trò cho tập thể chơi học các động tác sau: - Tay quản trò xòe, tập thể chơi hát to. - Tay quản trò từ từ nắm lại, người chơi hát nhỏ dần dần. - Tay quản trò nắm, người chơi không hát (hát thầm). * Cách chơi: - Quản trò quy định mỗi đội chơi theo một tay của mình (đội 1 tay trái, đội 2 tay phải hoặc ngược lại). - Quản trò bắt nhịp cho tập thể chơi một bài hát tập thể, người chơi hát to. - Sau đó quản trò dùng hai tay điều khiển hai đội, hát to nhỏ là theo tay quản trò. - Quản trò có thể nắm một hoặc 2 tay, người chơi phải theo tay của quản trò mà hát hoặc không hát. * Luật chơi: - Người chơi hát to nhỏ, theo tay điều khiển của quản trò. - Quản trò nắm tay lại, người chơi phải hát thầm. - Khi quản trò mở tay (xòe tay) người chơi phải hát đúng đoạn Qua các trò chơi giáo viên tổ chức góp phần cho tiết học được ý nghĩa hơn giáo dục học sinh về nhân cách, sự phát triển toàn diện cũng như rèn luyện kỹ năng âm nhạc, ghi nhớ tác phẩm...mà còn là hình thức thuận lợi giáo dục trẻ tình đoàn kết, hiểu biết, quan tâm đến nhau, tự tin, mạnh dạn hơn. Trò chơi 2: Hát giai điệu theo các kí hiệu yêu cầu. Giáo viên làm kí hiệu tay theo các chữ cái O, A, I. Khi GV đưa tay theo kí hiệu, học sinh hát giai điệu chỉ với các chữ cái theo đúng kí hiệu GV hướng dẫn trước lớp. Ví dụ: Bài hát: Đếm sao Câu 1, GV đưa tay kí hiệu chữ O, HS hát "O" theo giai điệu của câu 1 Câu 2, GV đưa tay kí hiệu chữ A, HS hát "A" theo giai điệu của câu 2 GV tiếp tục thay đổi các kí hiệu khác cho đến hết bài hát. Trò chơi này giúp các em thay đổi không khí học tập, đồng thời để kiểm tra việc ghi nhớ giai điệu của học sinh. Trò chơi 3: “Ai nhanh nhất” . - Sau khi học xong, giáo viên chia lớp làm 2 đội, mỗi thành viên của đội lần lượt lên chọn các kí hiệu và lắp gép vào các ô còn trống để hoàn thiện 1 bản nhạc. Trò chơi này giúp các em phát triển khả năng quan sát và ghi nhớ bài. Với cách làm như vậy tôi thấy các em mạnh dạn tự tin tham gia hát, không khí lớp học sinh động, sôi nổi hẳn lên. Em nào cũng hứng thú muốn trình bày bài hát vừa học, đồng thời cũng vui vẻ sửa lại lỗi hát chưa chuẩn, điều đó chứng tỏ giờ học đạt hiệu quả cao. * Những ưu, nhược điểm của giải pháp mới: Việc thực hiện, vận dụng linh hoạt các giải pháp nói trên vào dạy học giúp học sinh trường Tiểu học Vĩnh Phong – Tiền Phong ham thích, hứng thú học tập hơn ở phân môn học hát. Các em nắm chắc được giai điệu, hát đúng cao độ, trường độ, hát kết hợp với gõ đệm chính xác hơn. Vận động phụ họa một cách linh hoạt, tự tin hơn. Những gương mặt hớn hở đã thay thế cho những gương mặt lo âu chán nản đã tạo nên hồn cho tiết âm nhạc. Các em đã siêng năng hát, múa hăng say tham gia các hoạt động do trường tổ chức như văn nghệ chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam, ngày hội đọc sách, ngày thành lập Đoàn, do xã tổ chức. mà đặc biệt hơn là các em đã tham gia thi giai điệu tuổi hồng năm học 2022-2023 đạt giải Nhì toàn đoàn cấp huyện. Mỗi lần có các phong trào các em đều hào hứng tham gia. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi đã được nhà trường phổ biến cho giáo viên toàn trường tham khảo, tiếp tục được vận dụng có hiệu quả trong năm học này. 2.4 Hiệu quả của sáng kiến: Đề tài được ứng dụng cho việc dạy hát ở khối lớp 1, 2, 3, 4, 5 trong bộ môn âm nhạc tiểu học. Tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của đơn vị, khả năng chuyên môn của từng giáo viên và năng lực học tập của học sinh ở từng địa bàn khác nhau mà giáo viên có thể linh hoạt điều chỉnh vận dụng một cách phù hợp và có hiệu quả nhất. Môn học âm nhạc ở trường tiểu học mỗi tuần chỉ có một tiết, thật ít ỏi nhưng các em được học rất nhiều bài hát đó là một tác động lớn vào thế giới tinh thần của các em. Với những phương pháp dạy trên, trong những năm qua đối với việc dạy học hát ở trường, tôi thấy kết quả chất lượng được nâng lên rõ rệt, các em đã biết trình bày hoàn chỉnh một bài hát (hát kết hợp vận động nhẹ nhàng, biểu diễn đơn giản) biết cảm nhận về nội dung bài hát. Bởi được hướng dẫn tận tình gợi mở và gần gũi luyện tập của giáo viên, kết hợp giữa nhạc cụ, bảng phụ, đài, băng nhạc, công nghệ thông tin và làm mẫu chính xác của giáo viên đã động viên cổ vũ các em kịp thời bằng những lời nhận xét tốt. Nhắc nhở các em sau khi học bài mới thì các em phải có sự ôn luyện ở nhà để ghi nhớ và khắc sâu kiến thức, do đó trong giờ học rất sôi nổi và thoải mái, các em thi đua nhau trả lời câu hỏi của giáo viên đưa ra, tự giác xung phong lên trình bày bài trước lớp, đem lại cho các em lòng tự tin, sự hứng thú say mê trong học tập, tình cảm cô - trò luôn gần gũi gắn bó. Việc học tốt trong giờ học chính khoá đã giúp học sinh hoạt động tốt trong các hoạt động ngoại khoá. Qua thời gian thực hiện “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát.” tôi đã thu được kết quả về hứng thú học tập phân môn học hát như sau: Khảo sát tháng 5 năm 2022 (năm học 2021– 2022). Lớp Tổng số HS Biểu diễn tốt các bài hát Rất thích % Thích % Bình thường % 2A 20 11 55 7 35 2 10 2B 20 11 55 8 40 1 5 2C 20 12 60 7 35 1 5 2D 20 12 60 7 35 1 5 Tổng 80 46 57,5 29 36,3 5 6,2 Trong sáng kiến bản thân tôi đã nghiên cứu và cùng thảo luận ở tổ và thống nhất trong trường cùng thực hiện đạt hiệu quả. Tôi đã kết hợp cùng một số giải pháp cũ đã được thực hiện thường xuyên. Thêm vào đó là một số giải pháp cải tiến hay phối kết hợp thông qua các môn học khác. * So sánh đối chứng: Trước khi áp dụng - Lớp học trầm - Học tập chậm chạp, ít phát biểu ý kiến. - Chưa thể hiện được tính chất, tình cảm bài hát. - Chưa biết nêu cảm nhận của mình về bài hát. - Chưa mạnh dạn chia sẻ ý kiến khi các bạn biểu diễn bài hát. - Số lượng học sinh rụt rè, nhút nhát khi biểu diễn còn nhiều. - Học sinh chưa biết trình bày bài hát, các em ít thuộc bài hát trong chương trình. Sau khi áp dụng - Lớp học sôi nổi, tích cực. - Học tập nhanh nhẹn, hăng hái phát biểu ý kiến. - Thể hiện được tình cảm sắc thái của mình vào bài hát. - Biết nêu cảm nhận của mình về bài hát, tác phẩm âm nhạc. - Mạnh dạn, tự tin chia sẻ ý kiến khi các bạn trong lớp biểu diễn bài hát. - Số lượng học sinh mạnh dạn, tự tin khi biểu diễn tăng lên nhiều. - Hầu hết học sinh biết tự chọn bài hát và tự trình bày bài hát trước lớp, các em thuộc nhiều bài hát trong chương trình được các em dùng trong hoạt động ngoại khóa và văn nghệ đầu giờ. 3. Kết luận Qua vấn đề nghiên cứu, tìm tòi “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát.” tôi cảm thấy rất tự tin khi giảng bài. Kết quả đạt được là một yêu cầu và yếu tố tất yếu trong đổi mới phương pháp dạy học. Ngay tại trường Tiểu học Nghĩa Hưng điều mà tôi nhận thấy rất rõ rệt nhất sau khi áp dụng các phương pháp đổi mới là: + Học sinh rất say mê, sôi nổi, hứng thú hơn trong giờ học âm nhạc. + Học sinh rất tự tin và dần hình thành những nhân cách đạo đức đáng quý thông qua các bài học hát. + Phát triển tai nghe âm nhạc một cách toàn diện. Giúp các em hiểu về mối quan hệ và tác dụng của âm nhạc với đời sống. + Phát hiện và bồi dưỡng được những em học sinh có năng khiếu. Qua đó lĩnh vực mà sáng kiến có thể áp dụng còn hiệu quả về nhiều mặt như: - Học sinh có thể tự học trong các hoạt động ở trường cũng như ở nhà, tiết kiệm được thời gian và chi phí đi học múa hát ở trung tâm. - Ở độ tuổi tiểu học, học sinh khi được tham gia vào các hoạt động giao tiếp thông qua ca hát và múa. - Giáo dục cho học sinh tình yêu bạn bè và tình yêu thương con người, giúp đỡ lẫn nhau cũng như trong học tập và trong cuộc sống. - Âm nhạc là một nhu cầu trong đời sống tinh thần của trẻ. Trẻ em tham gia ca hát là được tự hoạt động để nhận thức thế giới xung quanh và bản thân mình. Với học sinh tiểu học, dạy âm nhạc mang lại hiệu quả cao trong việc phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc và tìm ra học sinh có năng khiếu trong âm nhạc. Cần hướng tới cái tốt, cái đẹp, nói lời hay, làm lẽ phải trong học sinh của nhà trường. Học sinh trong nhà trường cũng cần phải có thái độ đúng mực với thầy cô giáo: Lễ phép, nghiêm túc chấp hành nội quy, kỷ luật của nhà trường; về nhà chịu khó chăm học, có tinh thần hòa nhã, đối xử tôn trọng với bạn bè; giữ gìn của công, không phá hoại của công, Để làm được những điều trên, việc tăng cường chú ý tới đào tạo chuyên môn, tác phong, tư cách của một nhà giáo là một điều cần thiết và có của một người giáo viên. Cần giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các bài hát trong chương trình, từ đó các em biết yêu thiên nhiên, yêu mái trường, nghe lời thầy cô, bố mẹ, ông bà, biết đâu là cái hay cái đẹp, biết chào hỏi người lớn tuổi, biết ơn và tưởng nhớ các bà mẹ Việt Nam, các anh hùng liệt sĩ, đời đời nhớ ơn Bác Hồ kính yêu. Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện sáng kiến, tôi thấy học sinh tiếp thu bài học tốt hơn có hứng thú học bộ môn âm nhạc. Thông qua các hoạt động tập thể, các phong trào ca hát của nhà trường đề ra như (múa hát tập thể, hoạt động giữa giờ, đầu giờ, tham gia các cuộc thi văn nghệ do huyện và nhà trường phát động, đạt kết quả cao). Các em tham gia một cách tích cực, nghiêm túc, có ý thức, các em mạnh dạn hơn khi đứng trước đám đông, hiểu bài nhanh hơn, học hát tốt. Bản thân trực tiếp thực hiện sáng kiến này, qua quá trình thực hiện sáng kiến kinh nghiệm tôi nhận thấy có tính khả thi cao, có thể áp dụng vào giảng dạy các khối lớp 1,2,3,4,5. 3.1. Bài học kinh nghiệm. Muốn thu hút học sinh tham gia học hát và làm cho giờ học hát đạt hiệu quả, đòi hỏi người giáo viên phải biết tự học hỏi, thường xuyên đổi mới và hoàn thiện các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tạo mối quan hệ gần gũi, hợp tác trong quan hệ thầy trò. Trong điều kiện hiện nay, đòi hỏi người giáo viên phải biết nắm bắt và ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy bộ môn, áp dụng soạn giảng giáo án điện tử góp phần vào nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học âm nhạc. Với đề tài “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát.” tôi hy vọng có thể ứng dụng và giúp ích cho việc giảng dạy hát trong chương trình âm nhạc tiểu học, góp phần làm cân bằng và hài hòa các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường. 3.2. Những kiến nghị, đề xuất. 3.2.1. Kiến nghị. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 biểu diễn tốt các bài hát.” tôi mạnh dạn đưa ra để các đồng nghiệp tham khảo, những biện pháp cơ bản về cách dạy và học âm nhạc đặc biệt là biện pháp thu hút học sinh tham gia học hát. Các em hứng thú học âm nhạc hơn, thực hành tự tin hơn và có tiến bộ rõ rệt. Tôi rất mong được sự góp ý trao đổi kinh nghiệm của các bạn đồng nghiệp cũng như của những người yêu thích môn âm nhạc, để tìm ra được những phương pháp tối ưu nhất nhằm giúp học sinh có hứng thú và ham mê học âm nhạc, từ đó giáo dục óc thẩm mĩ cho các em, giúp các em hiểu được cái hay, cái đẹp trong cuộc sống. 3.2.2. Đề xuất. 3.2.2.1 Đối với nhà trường: - Về trang thiết bị phục vụ cho môn học như: Tài liệu tham khảo, sách giáo khoa, sách giáo viên và các phương tiện công nghệ thông tin... - Nên bố trí phòng học nghệ thuật riêng biệt để tiết học âm nhạc không làm ảnh hưởng tới tiết học văn hoá ở các lớp khác, các em được thoải mái trao đổi và biểu diễn nghệ thuật. 3.2.2.2 Về phía Phòng Giáo dục và Đào tạo: - Tổ chức nhiều đợt tập huấn chuyên đề về bộ môn để giáo viên âm nhạc có điều kiện giao lưu, trao đổi kinh nghiệm và phương pháp giảng dạy. Tôi xin chân thành cảm ơn! Xác nhận của cơ quan Vĩnh Phong, ngày 10 thánh 5 năm 2023 Người viết Dương Thanh Tùng TÀI LIỆU THAM KHẢO: [1] Sách giáo khoa các lớp 1, 2, 3 bộ sách Cánh Diều của Nhà xuất bản Đại học sư phạm Thành Phố Hồ Chí Minh [2] Sách Âm nhạc các lớp 4, 5 Nhà xuất bản giáo dục [3] Sách giáo viên các lớp 1,2,3 bộ sách Cánh Diều Nhà xuất bản Đại học sư phạm Thành Phố Hồ Chí Minh [4] Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng môn âm nhạc Nhà xuất bản giáo dục. [5] Âm nhạc và phương pháp dạy học âm nhạc ở tiểu học NXB Giáo dục 2006 [6] Giáo trình âm nhạc Nhà xuất bản giáo dục [7] Âm nhạc và phương pháp dạy học âm nhạc Nhà xuất bản giáo dục [8] Thông tư 22/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm theo thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của bộ trưởng bộ giáo dục và đào tạo. [9] Thông tư số 27/2020/TT-BGDĐT ngày 04 tháng 9 năm 2020, Ban hành Quy định đánh giá học sinh tiểu học của bộ trưởng bộ giáo dục và đào tạo.
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_hoc_sinh_lop_2_b.doc