Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 5, 6 tuổi học tốt hoạt động âm nhạc

còn cho trẻ làm đồ dùng âm nhạc từ các nguyên liệu phế thải
như: giấy, vỏ dừa, lon bia, bìa cattong, đũa gỗ,
(Minh chứng 7: Một số đồ dùng âm nhạc tự tạo)
Thứ ba là ứng dụng CNTT vào hoạt động âm nhạc. Ứng dụng CNTT vào giảng dạy tạo điều kiện cho giáo viên mầm non không những phát huy được tối đa khả năng làm việc của mình mà còn trở thành một người giáo viên năng động, sáng tạo, trong thời đại mà xã hội đang phát triển như hiện nay. Các phần mềm tiện ích trở thành một công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy trên tivi, máy tính, máy chiếu, và rất nhiều kênh thông tin kiến thức hữu ích trên các trang wed chính thống, vừa tiết kiệm được thời gian cho giáo viên vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường mà vẫn nâng cao được tính sinh động, hiệu quả của giờ dạy. Có thể nói ứng dụng CNTT vào các hoạt động âm nhạc trong trường mầm non là rất cần thiết nên tôi thường sử dụng CNTT để kết hợp dạy trẻ trong các giờ học âm nhạc.
Ví dụ: Ở chủ đề “Trường mầm non”, khi dạy trẻ vận động theo nhạc bài hát “Trường chúng cháu là trường mầm non” tôi đã tự mình chụp ảnh và quay video khung cảnh của trường sau đó chiếu cho trẻ xem để dẫn dắt vào bài, tôi thấy trẻ rất tập chung và hứng thú.
(Minh chứng 8: Hình ảnh cô quay video trường và sử dụng máy chiếu)
4.3. Sưu tầm cải biên một số trò chơi âm nhạc, tạo lời mới cho bài hát
Để giúp trẻ trở nên thoái mái hơn với các giờ học âm nhạc thì việc tạo ra những trò chơi âm nhạc mới lạ, sáng tạo sẽ góp phần củng cố tình yêu âm nhạc cho trẻ. Sau đây là một số trò chơi âm nhạc tôi đã sưu tầm và cải biên lại để phù hợp hơn với điều kiện trường, lớp:
Ví dụ 1: Trò chơi: Ghi nhớ dấu chân
Mục đích: trò chơi phát triển tai nghe, trẻ phản ứng nhanh với các tiết tấu khác nhau và phát triển khả năng ghi nhớ có chủ định.
Chuẩn bị: Các hình bàn chân, 5-6 vòng tròn, trống lắc, xắc xô.
Cách chơi: Cô cho trẻ đứng vòng tròn, để từ 5-6 vòng tròn ở giữa, số trẻ mỗi lần chơi tương ứng với số vòng, cô đặt các hình bàn chân của trẻ vào đó và đánh dấu theo thứ tự. Sau đó cho trẻ đi theo tiếng gõ xung quanh vòng tròn, trẻ phải đi nhanh hoặc chậm thay đổi theo tiếng tiết tấu các bạn tạo ra. Khi không còn tiếng gõ nữa trẻ phải chạy nhanh vào vòng tròn có dấu chân của mình. Nếu trẻ nào chạy vào vòng tròn không đúng với dấu chân của mình sẽ phải hát tặng cho cả lớp một bài. 
Ví dụ 2: Trò chơi : Khiêu vũ cùng bóng.
Mục đích: Rèn luyện tai nghe nhạc cho trẻ, phát triển khả năng vận động và rèn cho trẻ khả năng phối hợp với bạn để hoàn thành nhiệm vụ.
Chuẩn bị: Bóng bay hoặc bóng nhựa đủ cho số đôi chơi và một số bản nhạc khiêu vũ. 
Cách chơi: Cho trẻ kết đôi (1 nam, 1 nữ), nhiệm vụ của mỗi đôi sẽ dùng bụng ép và giữ bóng, tay nắm vào nhau như khiêu vũ, không được dùng tay giữ bóng. Các đôi sẽ khiêu vũ thay đổi nhịp theo nhịp của nhạc. Trong khi khiêu vũ phải làm một số động tác theo yêu cầu của cô như : đặt tay lên vai bạn, đặt tay lên cổ, đưa hai tay lên,Cặp đôi nào là rơi bóng sẽ bị loại. 
(Minh chứng 9: Hình ảnh trẻ chơi trò chơi)
Bên cạnh việc tìm tòi cải biên một số trò chơi âm nhạc thì việc tạo lời mới cho các bài hát với mục đích giáo dục trẻ của giáo viên được tôi quan tâm, chú ý. Hầu hết trẻ đều tỏ ra thích thú, cảm thấy lạ lẫm khi nghe những bài hát giai điệu thì quen mà lời bài hát thì thay đổi điều này kích thích tính tò mò ở trẻ. Một số bài hát tôi đặt lời mới trẻ đều thuộc và hát khi trẻ hoạt động mọi lúc mọi nơi.
Ví dụ: Với bài hát “Bắc kim thang” tôi đã cho các em sáng tạo bằng cách đặt lại lời mới cho bài hát như sau:
 Đóa hoa tươi màu cam, tím, hồng
Cô giáo, mình cùng nhau trao trao tặng
Đóa sen, hồng vàng, mai đào thắm
Sáng lấp lánh đầy nụ cười xinh
Thơm thơm ghê ấy chính nụ hồng
Hoa thược dược một màu tím ôi đẹp sao.
4.4. Hoạt động âm nhạc ngoài giờ
Việc tích hợp âm nhạc trong các giờ hoạt động chung luôn được các giáo
viên thực hiện xuyên suốt từ trước đến nay trong mọi tiết học, nó giúp trẻ cảm thấy thoải mái hứng khởi khi tham gia vào hoạt động lĩnh hội tri thức. Cho nên ở biện pháp này tôi xin phép không đề cập đến nội dung này mà chủ yếu đề cấp đến việc đưa âm nhạc vào các hoạt động khác trong ngày như: Đón trẻ, tập thể dục, ăn trưa, khi nghỉ ngơi, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, giờ trả trẻ.
Trong giờ thể dục sáng: kết hợp luyện tập theo những bài hát trong chủ đề có nhịp điệu đều đặn, nhịp nhàng, khỏe khoắn; các bài hát sẽ giúp trẻ hứng khởi tập luyện.
Ví dụ: Các bài hát “Đàn gà con”, “Trường chúng cháu là trường mầm non” hoặc một số bài hát tiếng anh mới lạ như: Littel Apple, Baby Shack,...
Trong hoạt động ngoài trời: nên chọn những bài hát có nội dung gần gũi với thiên nhiên, bài hát phù hợp với các trò chơi ngoài trời.
Ví dụ: khi cho cháu quan sát vườn hoa, cô giáo có thể mở nhạc bài hát “Ra chơi vườn hoa”, “Màu hoa”,...
Trong giờ chơi ở góc trẻ được rèn luyện, trẻ được thể hiện sự tự tin, khả năng của trẻ, chính vì vây cô giáo luôn gợi ý cho trẻ tự sáng tạo múa, hát, vận động, sử dụng nhạc cụ riêng hoặc chơi cùng nhóm.
(Minh chứng 10: Trẻ biểu diễn âm nhạc)
Âm nhạc trong giờ ăn: Trẻ em cũng có nhu cầu như người lớn, ăn cũng cần có yếu tố thư giãn. Giờ ăn trưa ngoài việc giáo dục trẻ có thói quen trong ăn uống tốt tôi thường cho trẻ nghe một số giai điệu nhẹ nhàng, âm thanh đủ nghe (có thể là nhạc không lời) để trẻ có thể có một bữa ăn ngon miệng hơn.
Vào giờ ngủ trưa, trong khoảng thời gian ban đầu để vào giấc ngủ tôi mở những âm điệu du dương ca ngợi tình cảm gia đình, quê hương những bài dân ca đã được phổ nhạc, tính chất nhẹ nhàng của các thể loại này khiến trẻ dễ dàng tìm đến một giấc ngủ sâu và ngon giấc hơn. Ví dụ như bài hát : Những điều mẹ chưa kể, chúc bé ngủ ngon, ầu ơ ví dầu, công cha nghĩa mẹ, ru con Nam Bộ
Sau khi trẻ ngủ dậy: theo cá nhân tôi quan sát và nhận thấy trẻ dường như chưa kịp tỉnh giấc sau giờ ngủ trưa. Vậy nên cần cho cháu có một chút thời gian để làm cho cơ thể tỉnh táo hơn bằng một giai điệu vui nhộn hoặc một bài hát tiếng anh, dù chỉ mất khoảng vài phút nhưng có thể đem lại cho trẻ sự thư thái, sẵn sàng tham gia vào các hoạt động trong buổi chiều. Ví dụ như bài hát: Finger Family,
ABC Songs, Baby Shark, Five Little Ducks,...
Vào giờ trả trẻ: kết thúc một ngày học tập và vui chơi ở trường Mầm non là giây phút đợi chờ gia đình đến của trẻ . Lúc này, cũng có thể cho trẻ nghe những bài hát mới lạ, vui vẻ làm cho không khí thêm vui tươi, sôi nổi.
Như vậy, từ lúc đến trường cho đến lúc bố mẹ đón âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ, tạo không khí vui vẻ, làm cho trẻ thêm linh hoạt tươi vui, giúp trẻ phát triển toàn diện.
4.5. Tăng cường biểu diễn văn nghệ
Mục đích của biểu diễn văn nghệ là củng cố, rèn luyện kỹ năng hoạt động nghệ thuật, trải nghiệm cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ, giúp trẻ tăng thêm sự mạnh dạn, tự tin trước người khác, tăng kỹ năng hoạt động nhóm.
Trong quá trình tổ chức biễu diễn cô giáo cần chú ý lựa chọn nội dung phù hợp với chủ đề, tổ chức các tiết mục phải có sự thay đổi, hình thức xen kẽ hài hòa: hát, múa, vừa hát vừa múa, đơn ca hay tốp, hoặc có thể cho trẻ biểu diễn cùng cô,... Ngoài ra, trang phục cho trẻ biễu diễn phải có màu sắc tươi sáng, có thể sặc sỡ, hạn chế dùng những gam màu tối, xỉn. Trang phục nhất thiết phải phù hợp với nội dung của tiết mục. Đạo cụ, âm thanh, ánh sáng và các thiết bị khác phải đảm bảo chất lượng. Cô giáo cần xây dựng kịch bản cụ thể trước khi tổ chức, có thể lựa chọn nhiều trẻ cùng tham gia một tiết mục để trẻ thêm phần tự tin và mạnh dạn tham gia biểu diễn.
(Minh chứng 11: Trẻ biểu diễn văn nghệ ở trường)
Việc tổ chức biễu diễn văn nghệ cho trẻ không nhất thiết phải tuân theo trình tự cụ thể nào đó, dựa vào khả năng của trẻ, điều kiện thực tế của lớp, trường để tổ chức. Có thể kết hợp xen kẽ một số tiết mục như thơ, truyện, các tiểu phẩm ngắn,...vào trong buổi biễu diễn nhằm giúp trẻ thể hiện sự tự tin, mạnh dạn của bản thân, giúp trẻ cảm thụ âm nhạc từng bước hình thành những cơ sở đầu tiên cho thị hiếu âm nhạc ở trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Tết và mùa xuân”, cô có thể giao nhiệm vụ cho trẻ trang trí đón tết và biểu diễn văn nghệ với các bài hát như: Bé thương ông địa, em đi chợ tết, bé thêm một tuổi, bánh chưng xanh,...
 (Minh chứng 12: Trẻ biểu diễn văn nghệ sau khi trang trí Tết)
Ngoài ra, ở cuối mỗi chủ đề, tôi thường phối hợp cùng các giáo viên trong tổ, khối tổ chức cho trẻ giao lưu văn nghệ.
(Minh chứng 13: Trẻ giao lưu văn nghệ)
4.6. Phối kết hợp với phụ huynh giáo dục âm nhạc cho trẻ
Chúng ta biết rằng việc kết hợp với phụ huynh là việc làm vô cùng quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục âm nhạc nói riêng. Khi có sự kết hợp chặt chẽ cô sẽ nắm rõ được tình hình, sở thích, đặc điểm tâm lý của trẻ để từ đó cô có cách dạy trẻ sao cho phù hợp.
Để kết hợp với phụ huynh được tốt tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi với phụ huynh vào các giờ đón trả trẻ nhằm tìm hiểu và nắm được tình hình sở thích âm nhạc của trẻ, ngoài việc trao đổi trực tiếp tôi còn thường xuyên trao đổi với phụ huynh trên trang zalo nhóm lớp.
Tôi phô tô các bài hát, gửi cho phụ huynh các bản nhạc để cho phụ huynh xem và đồng thời cũng trao đổi với những phụ huynh nhà có nối mạng vào một số các trang web dowload các bài hát, nhạc về cùng dạy trẻ ở nhà.
Nhờ phụ huynh thu nhặt giúp nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi âm nhạc cho trẻ. Không những vậy tôi còn khuyến khích phụ huynh cùng làm đồ chơi âm nhạc với trẻ và cùng trẻ tham gia các buổi văn nghệ của trường, lớp.
(Minh chứng 14: Hình ảnh phụ huynh cùng tham gia văn nghệ)
Nhờ phụ huynh tìm tòi, sưu tầm những bài hát hay, mới lạ. Cùng với phụ huynh tìm ra năng khiếu và phát huy năng khiếu của con em mình. Hoặc tìm ra những chỗ trẻ còn yếu mà hướng dẫn, tập luyện cho trẻ.
Tích cực trao đổi với phụ huynh trên trang zalo nhóm lớp, khuyến khích phụ huynh chia sẻ hình ảnh, video trẻ múa, hát, biểu diễn của con khi ở nhà lên nhóm lớp.
(Minh chứng 15: Hình ảnh phụ huynh chia sẻ lên nhóm zalo lớp)
Với cách làm như vậy tôi đã nhận được sự ủng hộ và giúp đỡ hết sức nhiệt tình từ phía phụ huynh. Qua đó mà việc tôi dạy âm nhạc cho trẻ cũng thuận lợi dễ dàng. Giúp tôi phát huy được tính tính cực của trẻ trong hoạt động âm nhạc.
5. Kết quả thực hiện
Qua một năm thực hiện đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt
hoạt động âm nhạc” cho đến nay tôi đã thu được kết quả như sau:
5.1. Đối với giáo viên
Nâng cao được khả năng ca hát và biểu diễn khi thể hiện âm nhạc.
Giáo viên đã tạo được hứng thú cho trẻ trong hoạt động âm nhạc và có nhiều tiết dạy âm nhạc được đánh giá cao.
Được sự tin tưởng, quý mến của phụ huynh. 
5.2. Đối với trẻ
Nhờ việc áp dụng “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt hoạt động âm nhạc”. Trẻ lớp tôi đã đạt được những kết quả tiến bộ rõ rệt, các cháu ngày càng tự tin mạnh dạn khi tham gia ca hát, vận động theo nhạc trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt và còn tham gia các hoạt động giao lưu văn nghệ rất tự tin, trẻ biết biễu diễn văn nghệ trong các tiết ôn tập, tự mình biễu diễn bài hát một cách tự nhiên, không sợ sệt. Đã tạo cho trẻ tính nhanh nhẹn, hoạt bát, biễu diễn văn nghệ phong phú, thể hiện được tính thẩm mỹ, sáng tạo trong mọi hoạt động. Sự thành công nêu trên là sự nổ lực phấn đấu rèn luyện của bản thân, tích cực tham gia của trẻ trong quá trình hoạt động giáo dục âm nhạc cụ thể như sau:
+ Trẻ hát tự nhiên rõ lời, hát đúng cao độ, trường độ của các tác phẩm.
+ Biết vỗ tay, sử dụng nhạc cụ gõ đệm, vận động minh họa, múa khi hát.
+ Trẻ tự tin thể hiện một tác phẩm và biểu diễn vui tươi, hồn nhiên, nhí nhảnh.
+ Trẻ tự tin, tích cực tham gia biểu diễn văn nghệ, giao lưu văn nghệ với các lớp trong trường. 
Các giờ hoạt động nêu gương cuối tuần, biểu diễn liên hoan văn nghệ của lớp được các cháu thể hiện nhiều bài hát hay, phong phú và đa dạng về nội dung cũng như giai điệu.
(Minh chứng 16: Bảng tổng kết cuối năm)
5.3. Đối với phụ huynh
Phụ huynh đã có những hiểu biết thêm về kiến thức âm nhạc.
Đã kết hợp với giáo viên cùng thực hiện tốt việc rèn kỹ năng ca hát và thể 
hiện âm nhạc cho trẻ.
Phụ huynh sẵn sàng ủng hộ và tham gia nhiệt tình vào các ngày hội, ngày lễ của trường, lớp.
PHẦN THỨ BA: KÊT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Giáo dục âm nhạc là một bộ môn cần thiết quan trọng và được thực hiện xuyên suốt trong quá trình giáo dục trẻ. Nó vừa là một nội dung giáo dục vừa là phương tiện góp phần hình thành nhân cách toàn diện cho trẻ.
Gắn liền với hoạt động giáo dục âm nhạc là việc thường xuyên đưa nội dung âm nhạc vào tất cả các hoạt động trong ngày, tăng cường sự trải nghiệm, thể hiện sư tự tin, năng khiếu của bản thân trẻ bằng nhiều hoạt động biễu diễn văn nghệ cuối chủ đề hay trong ngày lễ, ngày hội. Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động âm nhạc một cách tích cực, thể hiện cảm xúc khi nghe nhạc nghe hát, trẻ thuộc được nhiều bài hát có cả bài hát dân ca các vùng miền, hát trọn vẹn cả bài, đúng giai điệu nhịp điệu, sử dụng dụng cụ âm nhac gõ đệm một cách thành thạo, thể hiện sự tự tin, mạnh dạn của bản thân trước mọi người.
Là một giáo viên mầm non, tôi luôn nhận thức sâu sắc tầm quan trọng và vai trò trách nhiệm với cái tên:“Người mẹ hiền thứ hai” của trẻ. Tuy phía trước vẫn còn nhiều khó khăn và thử thách nhưng với lòng yêu nghề mến trẻ luôn có sẵn trong tâm hồn tôi để tôi luôn cất cao lời hát say mê: “Mùa xuân ai đi hái hoa, còn em đi nuôi dạy trẻ”.
2. Khuyến nghị 
2.1. Đối với phòng giáo dục
Phòng giáo dục đào tạo huyện Ba Vì cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa cho giáo viên.
Bổ sung thêm một số trang thiết bị phục vụ hoạt động môn âm nhạc như: Đàn organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn.
2.2. Đối với nhà trường
Nhà trường cần tổ chức nhiều hơn nữa những giờ kiến tập, những buổi sinh hoạt bồi dưỡng chuyên môn để chị em được trao đổi học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau để có những giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao hơn.
Thường xuyên tổ chức đầy đủ các hoạt động ngoại khoá như: Bé vui tết trung thu, ngày tết cổ truyền, Quốc tế thiếu nhi, Lễ giáng sinh,...có sự tham gia của phụ 
huynh, học sinh.
Tham mưu với cấp trên về việc tổ chức các lớp học bồi dưỡng cho giáo viên nâng cao khả năng âm nhạc như: ca hát, nhảy múa, sử dụng một số loại nhạc cụ,
Trên đây là SKKN của tôi, rất mong được sự đóng góp, xây dựng của hội đồng khoa học các cấp để tôi phát huy hơn nữa khả năng của mình.
Tôi xin cam đoan đề tài này tôi tự viết, không sao chép bất kỳ của ai. Nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm. Tôi xin trân thành cảm ơn!
Tôi xin trân thành cảm ơn! 
 Phú Cường, ngày tháng năm 2023 
 Tác giả
 Trịnh Hồng Dương Tiểu Linh