Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi

Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ.

Khác với loại hình nghệ thuật khác như hội hoạ, văn học, điện ảnh…, Âm nhạc không hoàn toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm nhạc bằng những ngôn ngữ riêng là giai điệu, âm sắc, trường độ, hoà âm, tiết tấu…cùng với thời gian đã thu hút, hấp dẫn, làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ.

Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ trong giao tiếp, trao đổi tình cảm…Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ trong nôi. trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là một điều không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn mầu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ.

doc 24 trang SKKN Âm Nhạc 13/03/2025 60
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi
 vậy bằng nhiều hình thức sinh động, cô sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được những yếu tố ban đầu cho mọi cảm nhận nghệ thuật.
 3.3 BiÖn ph¸p 3: Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Cũng giống như học hát, trẻ phải bắt chước và luyện tập nhiều lần các động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần sử dụng một số biện pháp sau:
 * Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi 
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện
 tập cô phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát ( Bản nhạc). Những động tác khó, cô có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca (tiết nhịp) trọn vẹn câu hát.
 * Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời khích thích trẻ hoạt động độc lập.
 * Sửa chữa dần những chi tiết không chính xác (Tách ra để tập riêng)
Ví dụ: Trẻ múa sai câu “Lúc lên bờ vẫy cái cánh cho khô” Trong bài Một con vịt của tác giả Kim Duyên. Có rất nhiều cách sửa sai như là cô cho trẻ múa riêng động tác Hoặc có thể cô nói “Khi cô đưa tay về phía các con thì các con múa, khi cô chỉ vào cô thì cô múa” Trong khi cô múa thì trẻ tri giác toàn bộ động tác và trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
 * Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ hát, tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và giúp trẻ làm chính xác lại.
 * Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo tiết tấu, vận động minh hoạ, múaCô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
 * Đa dạng hoá các vận động:
Để khi trẻ đỡ chán và nâng cao khả năng của trẻ tôi nghiên cứu và thấy cần phải đa dạng hoá các vận động. Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động gõ đệm theo tiết tấu chậm :
Tôi có thể tạo thành trò chơi cho trẻ. Mời 3 trẻ lên chơi cùng cô: Trẻ gõ đệm, cô vỗ tay: 
 | | | |
 ì ì ì ì
 Trẻ1 Trẻ2 Trẻ 3 Cô vỗ tay.
Hoặc cho các cháu hai tay chống hông, đậm chân 3 phách đầu, phách 4 dậm gót chân.
 | | | |
 ì ì ì ì
 dậm dậm dậm dậm
 chân chân chân gót
Có thể thay đổi làm động tác đánh cồng của dân tộc Tây nguyên.
 | | | |
 ì ì ì ì
 gõ gõ gõ vuốt tay
 Khi nghe các thể loại âm nhạc khác nhau, trẻ có thể bộc lộ cảm xúc bằng các hoạt động hình thể một cách ngẫu hứng nhưng mọi trẻ không nhất thiết phải vận động giống nhau. Đây là xúc cảm tự nhiên thể hiện bằng hành động theo tính chất giai điệu, nhịp điệu âm nhạc. Ở đây, giáo viên là người gợi ý giúp trẻ cảm thụ các tính chất âm nhạc khác nhau. Trẻ nghe nhạc, vận động theo không cần hát.
* Củng cố và hoàn thiện kỹ năng là bước tiếp theo giúp trẻ thể hiện độc lập, sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, tôi có thể yêu cầu trẻ nhớ lại trình tự các động tác, biết phối hợp với các bạn sẵn sàng thực hiện bài tập.
Sự hình thành các kỹ năng vận động theo nhạc cần phải tăng cường luyện tập, vận dụng các phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo. 
 3.4. BiÖn ph¸p 4: Tận dụng môi trường ở mọi lúc, mọi nơi
a. Trong tiết học: 
Lớp Mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi tôi chủ nhiệm thực hiện theo chương trình cải cách. Giáo dục âm nhạc cho trẻ gồm 4 hoạt động đó là hát, nghe, vận động, trò chơi. Xét tính chất kết hợp thì mỗi tiết có trọng tâm khác nhau. Riêng vận động theo nhạc trọng tâm vào tiết 3, còn các tiết khác vận động theo nhạc là nội dung kết hợp. Chính vì đó mà tôi đưa ra yêu cầu về nội dung vận động theo nhạc cho từng loại tiết khác nhau. Dạy trẻ vận động lần 1 (tiết 3) Yêu cầu trẻ bắt chước vận động theo giáo viên đúng nhịp điệu, đúng động tác. Dạy trẻ vận động lần 2-3-4 (tiết 4, tiết 1 mới, tiết 2 mới) thì yêu cầu tăng dần, trẻ không những tập đúng động tác mà còn biết phối hợp các động tác, thay đổi vị trí đội hình theo âm nhạc và thể hiện diễn cảm.
 Ví dụ: Dạy vận động gõ đệm theo nhịp theo bài Thật là hay. Dạy vận động lần 1(Tiết 3) trẻ biết cách cầm dụng cụ âm nhạc và sử dụng đúng nhịp điệu, đúng động tác. Dạy vận động lần 2-3-4 mức độ tăng dần lên, trẻ không những tập đúng nhịp, đúng động tác mà trẻ có thể phối hợp các động tác như là nhóm nhún theo nhịp, nhóm gõ đệm theo nhịp, nhóm vận động minh hoạ. Hoặc thay đổi vị trí, kết nhóm 3 vận động minh hoạ (có trẻ làm chim Sơn ca, có trẻ làm chim hoạ mi, có trẻ làm chim oanh.) Đặc biệt trẻ biết thể hiện sự vui tươi, hồn nhiên trong vận động.
 Bên cạnh đó, tôi cũng đã nghiên cứu và áp dụng quan điểm đổi mới hình thức giáo dục âm nhạc. Mục đích giáo dục của hướng đổi mới là giáo viên là người hướng dẫn, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động vui chơi, tìm
tòi, khám phá. Trẻ tham gia hoạt động, một cách hứng thú, chủ động để phát triển khả năng cá nhân.
	Tôi đã tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thực hiện tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để phát huy năng lực bản thân, được trao đổi, nhận xét để trở lên năng động hơn. Chính vì vậy, trong vận động theo nhạc, trẻ tự do thể hiện nhiều cách khác nhau, không nhất thiết yêu cầu mọi trẻ vận động giống nhau. 
Ví dụ: Dạy trẻ vận động theo nhạc bài Cháu thương chú bộ đội của tác giả Hoàng Văn Yến, sau khi đã cho trẻ làm quen với một số cách vận động 
theo nhạc, tôi cho trẻ thể hiện bằng nhiều cách khác nhau như cô cho 3 tổ hội ý xem tổ của mình vận động theo cách nào, sau đó cho cả 3 tổ thực hiện vận động cùng một lúc. Có thể tổ gõ đệm theo tiết tấu chậm, có tổ bước kết hợp đá chân (Bước, bước, bước, nhảy đá chân), có tổ vận động minh hoạ trên nền nhạc.
 b. Dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi:
	- Vận động theo nhạc trong giờ đầu đón trẻ, cuối buổi trả trẻ.
	Vào đầu giờ đón trẻ hoặc cuối giờ trả trẻ cô có thể cho trẻ vận động theo nhạc với từng nhóm và cá nhân trẻ, cô sẽ phát huy tính độc lập hoạt động của trẻ, phát triển năng khiếu của trẻ và cô dễ dàng sửa sai cho trẻ.
 -Tích hợp vận động theo nhạc vào tiết học.
Theo quan điểm sư phạm của tích hợp: Tích hợp không chỉ là đặt cạnh nhau, liên kết với nhau, mà là xâm nhập, đan xen các đối tượng hay 
một bộ phận của đối tượng vào nhau, tạo thành một chỉnh thể trong đó không có các giá trị của từng bộ phận được bảo tồn và phát triển, mà đặc biệt là ý nghĩa thực tiễn của toàn bộ cái chỉnh thể đó được nhân lên.
Tuổi Mẫu giao là lứa tuổi “Học mà chơi, chơi mà học”do đó phải sử dụng nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng thú và sự tập 
trung vốn rất ngắn của trẻ. Cũng vì thế mà giờ học mang tính tổng hợp. Vận động theo nhạc có thể tích hợp nhẹ nhàng được vào một số giờ học khác hoặc tích hợp các môn học khác vào vận động.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo tiết tấu chậm bài Cháu thương chú bộ đội 
 cô có thể tích hợp môn Hình thành các biểu tượng toán bằng cách đếm số chú bộ đội lên biểu diễn, đếm số dụng cụ âm nhạc
Ví dụ: Trong hoạt động tạo hình, vẽ con cá. Sau khi trẻ trưng bày và nhận xét sản phẩm, Cô có thể cho trẻ hát kết hợp với vận động minh hoạ trên nền nhạc bài Cá vàng bơi.
 - Vận động theo nhạc trong lúc hoạt động ngoài trời: 
trong khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo nhạc nhằm tạo cho trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh, kích thích óc sáng tạo và giúp trẻ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát và đàm thoại về con chim xong. Cô có thể cho trẻ đứng đội hình vòng tròn để múa hát bài Thật là hay.
 - Vận động theo nhạc trong thời gian chơi trò chơi sáng tạo: Có thể cho trẻ vận động theo nhạc trong khi trẻ chơi trò chơi sáng tạo. 
Ví dụ: Trẻ chơi đóng kịch có kèm với biểu diễn. Hoặc có trong trò chơi phân vai cô giáo, trẻ nhập vai mình là cô giáo hay là trẻ mẫu giáo thể hiện hát, múa, gõ đệm, vận động minh hoạ tuỳ theo ý thích.
 - Vận động theo nhạc trong giờ hoạt động chiều: Cô có thể tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo ý muốn, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hátcô khuyến khích cả lớp cùng tham gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng hợp tác biểu diễn.
 Như vậy, ở trường mẫu giáo, từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón, âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. Nếu vắng bóng lời ca, điệu múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, là cho trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
4.Hiệu quả của sang kiến
Giáo viên dạy bình thường thì kết quả kỹ năng vận động theo nhạc thấp hơn so với giáo viên dạy có sử dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc.
Ảnh trẻ biểu diễn theo nhóm
 Tóm lại: Khi vận dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng vào dạy vận động theo nhạc cho trẻ Mẫu giáo 4 - 5 tuổi, tôi nhận thấy các cháu rất hứng thú, hăng say tích cực hoạt động và đã thu được kết quả tốt đẹp. Điều đó chứng minh rằng thực nghiệm của chúng tôi thành công, áp dụng các biện pháp tôi đề ra rất phù hợp.
So sánh kết quả đầu năm học với cuối năm học 2017-2018 trên trẻ
STT
Họ và tên trẻ
ĐẦU NĂM 
CUỐI NĂM 
Đạt
Đạt
1
Nguyễn An An
x
x
2
Nguyễn Ngọc Bảo Anh

x
3
Lương Châu Anh
x
x
4
Bùi Quang Anh


5
Lê Thị Tú Anh

x
6
Vũ Trâm Anh
x
x
7
Bùi Nguyễn Nguyệt Ánh

x
8
Nguyễn Đức Bảo
x
x
9
Lê Hải Băng
x
x
10
Nguyễn Gia Bình
x
x
11
Nguyễn Tiến Cường

x
12
Phan Quỳnh Chi

x
13
Nguyễn Linh Chi
x
x
4
Kiều Đức Duy


15
Nguyễn Linh Đan
x
x
16
Nguyễn Ngọc Điều

x
17
Nguyễn Phúc Giáp

x
18
Nguyễn Thu Hà
x
x
19
Nguyễn Ngọc Gia Hân
x
x
20
Nguyễn Ngọc Hân

x
21
Đặng Bảo Hân
x
x
22
Nguyễn Tuấn Hùng

x
23
Nguyễn Minh Huy


24
Đinh Phương Tú Huyền

x
25
Đặng Thu Hương
x
x
26
Kiều Quỳnh Hương

x
27
Chu Bá Hưng
x
x
28
Nguyễn Tư Hiền
x
x
29
Lâm Tuấn Kiệt


30
Nguyễn Gia Khánh
x
x
31
Nguyễn Huy Khánh


32
Nguyễn Doãn Đăng Khoa

x
33
Bùi Bảo Minh Lâm


34
Nguyễn Thanh Lam
x
x
35
Tống Gia Linh
x
x
36
Hà Đinh Gia Linh

x
37
Hoàng Thị Trà My

x
38
Đới Đào Trà My

x
39
Lê Anh Minh
x
x
40
Trần Nhật Minh

x
41
Lê Kim Ngân A

x
42
Lê Kim Ngân B
x
x
43
Nguyễn Khánh Ngọc

x
44
Nguyễn Huy Nghĩa
x
x
45
Nguyễn Lê Gia Nhi
x
x
46
Nguyễn Linh Nhi

x
47
Trần Hà Mai Phương

x
48
Trần Vũ Phong


49
Vũ Hoàng Phúc
x
x
50
Nguyễn Minh Quang


51
Lê Hà Tâm

x
52
Lê Danh Tùng


53
Nguyễn Minh Tùng

x
54
Nguyễn Lâm Tùng 


55
Đồng Phú Tường
x
x
56
Lê Minh Thái

x
57
Vũ Hồng Thái


58
Bùi Minh Thu

x
59
Nguyễn Thu Trang

x
60
Đoàn Trần Minh Trang
x
x
61
Nguyễn Đoàn Mai Trang
x
x
62
Triệu Bảo Trâm
x
x
63
Nguyễn Thanh Vân

x
64
Đỗ Gia Việt

x
65
Lê Vy
x
x
TỔNG SỐ
27
54
TỶ LỆ
41.5%
83%

PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Kết luận
Qua tìm kiếm và xây dựng tôi thấy đề tài nghiên cứu đã thu được kết quả nhất định. Những vấn đề thuộc về lý luận chung và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi giúp chúng ta thấy rõ khả năng, năng lực cảm thụ của trẻ. Dựa trên các đặc điểm đó , chung ta hướng tác động phù hợp làm cho quá trình tâm lý của trẻ ngày càng phát triển hoàn thiện hơn.
Để hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ tốt phải có một quá trình sư phạm dài bởi vì cho dù ở đâu nữa, từ thành phố đến nông thôn, miền núi hay hải đảo xa xôi. Trẻ em khi sinh ra đều như tờ giấy trắng, nó chỉ có thể trở thành con người hoàn thiện khi người lớn hướng tác động vào nó một cách toàn diện. Người lớn phải tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với thế giới âm nhạc, tắm mình trong thế giới đó để rồi từ đó trẻ có những hiểu biết nhất định về âm nhạc. 
 Công trình nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận đông theo nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi” chúng tôi nhận thấy rằng trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi rất thích, hứng thú, và có khả năng vận động theo nhạc rất tốt. Từ đó có thể đề ra và vận dụng những biện pháp phù hợp với khả năng hình thành kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ.
 Xuất phát từ quan điểm đổi mới giáo dục âm nhạc, cô giáo khuyến khích trẻ thực hiện nhiệm vụ học tập, không áp đặt , gò bó trẻ. Tiết học tổ chức sao cho nhiều trẻ được tham gia. Cô giáo là người sáng tác đem âm nhạc đến cho trẻ.
Nếu làm tốt những điều trên đây, chúng tôi tin rằng năng lực cảm thụ nghệ thuật âm nhạc cụ thể là khả năng vận động theo nhạc của trẻ thông qua tiết dạy cho trẻ sẽ khá hơn. Trẻ hiểu thế giới xung quanh thông qua các hình tượng âm nhạc, xúc cảm thẩm mỹ của trẻ cũng càng trở nên phong phú. Trẻ biết rung động trước cái đẹp , yêu cái đẹp để rồi từ đó tạo ra cai đẹp. Như vậy, chúng ta đã góp phần không nhỏ vào việc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ tuổi ấu thơ.
Ý kiến đề xuất và kiến nghị
Qua thực tế trực tiếp thực hiện SKKN tôi rút ra được 1 số kinh nghiệm cho bản thân và đề xuấn kiến nghị với các cấp lãnh đạo mốt số ý kiến:
Kinh nghiệm bản thân
- Cô giáo phải nắm chắc nội dung chương trình, phương pháp bộ môn.
- Không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
- Nghiên cứu, học tập, rèn luyện để có kến thức âm nhạc.
 - Cô giáo luôn học tập, sáng tạo, rèn luyện để thể hiện thật hấp dẫn và phù hợp với trẻ.
- Cô giáo phải biết đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của trẻ trong mối quan hệ với âm nhạc, đặc điểm khả năng vận động, cơ quan phát âmđể có phương pháp dạy thích hợp.
- Tạo môi trường giáo dục âm nhạc phong phú. Sử dụng đồ dùng trực quan một cách có hiệu quả. Biết khai thác những nội dung, thông tin cần thiết để ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy.
- Linh hoạt sử dụng đa dạng hoá các hoạt động cho trẻ đỡ nhàm chán và làm tăng sự tích cực hoạt động của trẻ.
- Cô giáo phải biết truyền đạt chính xác, hấp dẫn, truyền cảm để thu hút, hấp dẫn trẻ.
- Thường xuyên rèn luyện kỹ năng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
- Luôn khuyến khích, động viên, tạo cho trẻ niềm say mê hoạt động.
- Phối kết hợp với phụ huynh để trao đổi, thống nhất quan điểm giáo dục.
Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục, vừa là phương tiện góp phần giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ.
Để làm tốt nội dung giáo dục âm nhạc, đòi hỏi giáo viên phải có lòng yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Đặc biệt phải có vốn kiến thức chuyên môn, có kinh nghiệm, biết xây dựng và sử dụng linh hoạt những phương pháp, biện pháp, thủ thuật đề ra trong tiết học
Đề xuất kiến nghị
 Qua quá trình nghiên cứu thực nghiệm tìm ra biện pháp nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ 4-5 tuổi đạt kết quả tốt nhất tôi có một số kiến nghị như sau.
* Với phòng giáo dục và đào tạo:
- Mở hội thi giáo viên dạy giỏi môn âm nhạc để giáo viên có nhiều cơ hội học tập và rút kinh nghiệm cho bản thân.
- Xin phòng đầu tư mỗi lớp một máy vi tính để giáo viên có thể ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy.
* Với nhà trường:
- Tổ chức học tập nâng cao kiến thức âm nhạc cho giáo viên.
- Tạo điều kiện cho chị em giáo viên được dự giờ đồng nghiệp để cùng trao đổi kinh nghiệm giảng dạy.
 Trên đây là một số kiến nghị của tôi nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi, tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, của ban giám hiệu và các bạn đồng nghiệp để tôi có thêm kinh nghiệm trong việc dạy trẻ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_d.doc