Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lich sử xã hội loài người và là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống. Đặc biệt là đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ. Âm nhạc còn là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm.
Âm nhạc là món ăn tinh thần, là ngôn ngữ chung của nhân loại và là thế giới kì diệu đầy cảm xúc với những âm thanh muôn màu không ngừng chuyển động. Nó phản ứng hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm cùng các yếu tố: Giai điệu, âm sắc, cường độ, hòa âm...
Một nhà soạn nhạc người Đức Robert Schumann đã từng phát ngôn: “Nhiệm vụ cao quý của âm nhạc là chiếu sâu vào những cõi sâu thẳm trong trái tim mỗi người”. Đúng vậy âm nhạc có sức mạnh to lớn trong việc thể hiện một cách tinh tế thế giới nội tâm của con người. Âm nhạc tác động trực tiếp vào lĩnh vưc tình cảm của con người và khả năng thống nhất con người trong cùng một nỗi xúc động và nó trở thành phương tiện giao tiếp hết sức nhạy cảm giữa con người với nhau mà không cần đến ngôn ngữ.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4, 5 tuổi

ng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục, những kỹ năng âm nhạc cơ bản. Chính vì vậy bản thân tôi đã sưu tầm và sáng tác một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú trong kho tàng trò chơi âm nhạc cho trẻ. .Trò chơi: “Ô cửa bí mật”. Qua trò chơi rèn luyện trí nhớ âm nhạc, nói đúng tên và hát đúng bài hát Chuẩn bị: 4 ô cửa có các hình ảnh có liên quan đến nội dung bài hát mà trẻ biết như: Cô giáo, bông hoa, con vật, địa danh... Cách chơi: có 3 đội chơi, các đội cử một bạn lắc chuông. Khi ô cửa được mở thì đội nào lắc chuông nhanh nhất sẽ dành được quyền trả lời. Nếu trả lời không đúng, đội khác sẽ dành quyền trả lời. Trò chơi: “Chiếc nón kỳ diệu” Trò chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và giai điệu bài hát đã học. Chuẩn bị: 1 chiếc đĩa quay được chia các ô, mỗi ô có tên các bài hát. Cách chơi: Cô cho trẻ lên quay đĩa. Khi đĩa dừng lại, kim chỉ vào ô có bài hát nào, cô đọc tên bài hát đó và trẻ phải hát lại bài hát cho đúng. Qua những trò chơi mà tôi đã sưu tầm và cải biên đã giúp trẻ rèn luyện các thuộc tính âm nhạc: Cao độ, trường độ, tiết tấu, nhịp độ... ngoài ra giúp trẻ rèn luyện và phát triển trí nhớ âm nhạc. 7. Biện pháp 7: Phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường để giúp trẻ học tốt môn âm nhạc Như chúng ta đã biết “Gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên của trẻ”. Gia đình là nơi có điều kiện để hiểu trẻ sớm nhất, toàn diện nhất. Gia đình là môi trường giáo dục có ảnh hưởng sớm nhất, mạnh mẽ nhất, mang tính quyết định nhất tới sự hình thành và phát triển nhân cách đầu tiên của trẻ, điều đó được thể hiện thông qua các hình thức: Giáo dục trực tiếp, giáo dục gián tiếp. Việc thực hiện chương trình đổi mới giáo dục âm nhạc cho trẻ theo hướng thích hợp đòi hỏi phải được thực hiện một cách đồng bộ, thường xuyên. Vì vậy tôi đã thực hiện tuyên truyền phụ huynh bằng cách: + Lên bảng tin về chương trình dạy theo chủ đề và thay đổi hàng tuần, hàng ngày để phụ huynh biết cùng phối hợp với giáo viên rèn luyện thêm cho trẻ. + Tuyên truyền đến các bậc phụ huynh giúp đỡ hỗ trợ về mặt kinh phí cũng như đồ dùng, đồ chơi giảng dạy hoặc mang đến cho các cô những nguyên vật liệu mở như lon bia, hộp sữa, chai nhựa, quần áo cũ, dụng cụ hoá trang +Vào những ngày lễ hội của trường (2/9, 20/11,trung thu, 8/3, tổng kết học kì) lớp có 1 tiết mục biểu diễn nên trao đổi với phụ huynh để quan tâm,giúp đỡ phát triển tài năng, năng khiếu của trẻ. + Trao đổi với phụ huynh về những trẻ có năng khiếu âm nhạc để gia đình có hướng bồi dưỡng thêm cho trẻ ở nhà. Tuyên truyền với các bậc phụ huynh mua băng đĩa nhạc có các bài hát mầm non thuộc chủ đề để các con được luyện tập ở nhà. Từ những việc làm trên, trẻ đã có nhiều đồ dùng đồ chơi, trang phục phục vụ cho hoạt động âm nhạc. Qua đó sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát huy những tài năng, năng khiếu âm nhạc. Phụ huynh phấn khởi, tin tưởng cộng tác với giáo viên và nhà trường chăm lo công tác chăm sóc giáo dục trẻ. IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN Việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ đã góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt, nhận thức quan hệ xã hội, phát huy trí tưởng tưởng sự cảm thụ âm nhạc yêu thích và sáng tạo nghệ thuật, giáo dục trẻ yêu thiên nhiên con người. Một số biện pháp nêu trên, cô và trẻ lớp tôi đã đạt được những kết quả tốt trong hoạt động giáo dục âm nhạc như sau: 1. Đối với trẻ Trẻ mạnh dạn tự tin thích được tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc cũng như các hoạt động biểu diễn văn nghệ của trường của lớp. 100 % trẻ lớp tôi thực sự hứng thú khi học bộ môn giáo dục âm nhạc, tích cực tham gia chơi các trò chơi âm nhạc thành thạo, tạo không khí vui tươi hào hứng khi học, từ đó hoạt động âm nhạc đạt chất lượng cao. Thông qua hoạt động âm nhạc cô và trẻ gần gũi nhau hơn. Các kỹ năng trong các hoạt động giáo dục âm nhạc tiến bộ rõ rệt như: Hát đúng giai điệu, thuộc lời ca nhanh hơn, trẻ múa và vận động nhịp nhàng, biết lắng nghe và cảm thụ các tác phẩm âm nhạc Chất lượng của hoạt động âm nhạc nâng cao hơn đầu năm Kết quả thực hiện trên trẻ: Tổng số học sinh lớp là: 33 học sinh. Bảng khảo sát sau khi thực hiện giải pháp STT Nội dung Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện Đ Tỷ lệ % CĐ Tỷ lệ % Đ TL % CĐ TL % 1 Sự hứng thú 15 45% 18 55% 32 97% 1 3% 2 Trẻ hát đúng giai điệu lời ca 14 42% 19 58% 30 91% 3 9% 3 Vận động và múa nhịp nhàng 15 45% 18 55% 28 85% 5 15% 4 Khả năng cảm thụ âm nhạc 13 40% 20 60% 29 88% 4 12% 5 Trẻ mạnh dạn tự tin biểu diễn 12 37% 21 63% 27 82% 6 18% 2. Đối với giáo viên Nâng cao hơn trình độ nhận thức, tầm quan trọng của việc tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc. Nắm chắc nội dung phương pháp tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giáo. Giáo viên có kỹ năng hát, biểu diễn văn nghệ. Hiểu sâu sắc hơn về các loại hình nghệ thuật, các thể loại âm nhạc, các loại nhạc cụ. Có nhiều kinh ngiệm hơn trong việc làm đồ dùng, đồ chơi, thiết kế trang phục, trang trí. Tạo được không khí nhẹ nhàng, thoải mái khiến trẻ say mê, yêu thích hoạt động âm nhạc. Sử dụng thành thạo máy vi tính, biết lồng ghép ứng dụng công nghệ thông tin tích hợp vào bộ môn âm nhạc đạt hiệu quả cao. 3. Đối với phụ huynh Nhận thức của phụ huynh học sinh ngày một nâng cao, phụ huynh đã hiểu rõ tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non . Phối hợp ngày càng chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ. Phụ huynh nhận ra được khả năng âm nhạc của con em mình và tạo điều kiện phát triển năng khiếu âm nhạc cho trẻ. C- KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ tạo ra đời sống văn hóa lành mạnh góp phần phát triển trí tuệ và thể chất cho trẻ. Khi nghe nhạc trẻ cảm nhận được tính chất tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục vừa là phương tiện góp phần giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ. Vì vậy việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ là rất quan trọng. Để làm tốt nội dung giáo dục âm nhạc, đòi hỏi giáo viên phải có lòng yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, phải có vốn kiến thức chuyên môn, có kinh nghiệm. Biết xây dựng và sử sụng linh hoạt các phương pháp, biện pháp, thủ thuật đề ra trong tiết học. Cô giáo phải chịu khó tìm tòi sáng tạo những hình thức, phương pháp dạy phù hợp lứa tuổi. Không những thế việc tạo môi trường học tập giúp trẻ say mê tích cực tham gia hoạt động. Việc sử dụng những biện pháp trên đã thu được kết quả nhất định.Tôi thấy trẻ có các kĩ năng cơ bản của bộ môn âm nhạc: Hát, múa, vận độngphát triển tính tích cực sáng tạo. Đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển năng khiếu cho trẻ. Qua công trình nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi” chúng tôi nhận thấy rằng trẻ mẫu giáo có khả năng ca hát, vận động theo nhạc và chơi trò chơi rất tốt. Từ đó có thể đề ra và vận dụng những biện pháp phù hợp với khả năng của trẻ. II. ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ Để hoạt động âm nhạc của trẻ ở trường Mầm non được phong phú, đa dạng và tổ chức tốt hơn, tạo điều kiện cho trẻ học tốt nhất bộ môn này, tôi xin có một số ý kiến đề xuất như sau: 1. Về phía phòng giáo dục Tổ chức nhiều buổi kiến tập có sự đầu tư và chất lượng cao cho giáo viên trong huyện học hỏi lẫn nhau. Tổ chức các lớp học chuyên đề: Đàn, thanh nhạc, múa... để giáo viên được học hỏi, nâng cao trình độ và khả năng âm nhạc. Bổ xung tài liệu chuyên ngành về bộ môn này, tạo điều kiện cho giáo viên tham khảo, học hỏi, mở rộng kiến thức để có nhiều kinh nghiệm truyền đạt cho trẻ, giúp trẻ có tiền đề vững trắc vào trường tiểu học. 2. Về phía nhà trường Xây dựng các buổi kiến tập bộ môn âm nhạc cho giáo viên trong trường học tập. Đầu tư thêm trang thiết bị như máy chiếu, đàn để giáo viên có thêm phương tiện tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ. Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã áp dụng tại lớp mẫu giáo nhỡ đã đạt kết quả cao. Tôi rất mong nhận được sự nhận xét góp ý của các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp đóng góp xây dựng để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn chỉnh hơn, đáp ứng yêu cầu của ngành và sự mong đợi của phụ huynh. Tôi xin chân thành cảm ơn! D- TÀI LIỆU THAM KHẢO Tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp - TS Lê Thu Hương (chủ biên) - Lý Thu Hiền - Phạm Thị Hòa - Lê Thị Đức - Viện chiến lược và chương trình giáo dục. Trung tâm nghiến cứu chiến lược và phát triển chương trình giáo dục mầm non. Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục âm nhạc mẫu giáo (Theo nội dung đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc) - Vụ giáo dục mầm non - nhà xuất bản âm nhạc Hà Nội- 2004 - Hoàng Văn Yến. Sách bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ II (2004 2007). Nhà xuất bản giáo năm - 2004. Sách hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non ( 4-5 tuổi) - TS Trần Thị Ngọc Trâm - TS Lê Thị Hương - PGS. TS Lê Thị Ánh Tuyết (Đồng chủ nhiệm) - Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam. Giáo dục âm nhạc - tập II - Phạm Thị Hòa - Nhà xuất bản đại học Hà Nội năm 2008. Tuyển tập bài hát mẫu giáo (Vụ Giáo dục mầm non). Nguyễn Quang Uẩn (Chủ biên) Tâm lý học đại cương, NXB đại học sư phạm. Giáo trình tâm lý học lứa tuổi mầm non (Từ lọt long đến 6 tuổi). NXB đại học sư phạm. Nguyễn Ánh Tuyết (chủ biên)- Nguyễn Thị Nh Mai- Đinh Thị Kim Thoa. Tuyển chọn trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện, câu đố theo chủ đề cho trẻ 4-5 tuổi, NXB giáo dục. Trung tâm nghiên cứu, chiến lược và phát triển chương trình giáo dục mầm non. Lê Thu Hương (Chủ biên) Hướng dẫn tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục trong trường mầm non theo chủ đề (Trẻ 4-5tuổi). NXB giáo dục Việt Nam MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH CHỨNG CHO SÁNG KIẾN Minh chứng cho biện pháp 3: hình ảnh 1: Minh họa bài hát: Em đi chơi thuyền hình ảnh 2: Ban nhạc biêu diễn Minh chứng cho biện pháp 4: Hình ảnh 3 Đồ dùng tạo từ lon bia Hình ảnh 4: Dụng cụ tự tạo từ vật phế thải Minh chứng cho biện pháp 6: Hình ảnh 5: Trò chơi: “ Ô cửa bí mật” Hình ảnh 6: Trò chơi:” Chiếc nón kỳ diệu” TRƯỜNG MẦM NON TRUNG MẦU PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN GIẢI PHÁP Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy tại trường mầm non Trung Mầu (Dành cho CB-GV-NV -PHHS trường mầm non Trung Mầu) Để góp phần nâng cao chất lượng nhà trường cùng với chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ tại trường mầm non Trung Mầu. Xin anh (chị) vui lòng hợp tác, trao đổi về các vấn đề sau. Chúng tôi xin cam đoan chỉ sử dụng kết quả điều tra vào mục đích khoa học. Anh (chị) cho biết về môi trường và cơ sở vật chất của nhà trường bây giờ có đáp ứng được nhu cầu dạy và học cho các con không” Đã đủ Chưa đủ Anh (chị) đã biết đến những biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc nào sau đây đã áp dụng vào quá trình chăm sóc giáo dục cho trẻ mầm non trên thế giới? Nghiên cứu lý thuyết Đàm thoại,quan sát Dùng lời ( giảng giải ) Thực nghiệm đối chứng Anh (chị) hãy cho biết có nên đưa biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy cho trẻ tai trường hay không? Có Không Theo anh (chị) lứa tuổi nào nên áp dụng biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy? Nhà trẻ + Mẫu giáo Mẫu giáo Xin anh (chị) vui lòng cho biết một số thông tin về bản thân Họ và tên: Nguyễn Thị Hà Tuổi: 32 Nơi ở hiện tại: Thôn 2 – Trung Mầu – Gia Lâm – Hà Nội Nơi công tác: Thôn 2 – Trung Mầu – Gia Lâm – Hà Nội Xin chân thành cảm ơn những ý kiến chia sẻ của chị (anh)! TRƯỜNG MẦM NON TRUNG MẦU PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG SAU KHI THỰC HIỆN GIẢI PHÁP Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy tại trường mầm non Trung Mầu (Dành cho CB-GV-NV -PHHS trường mầm non Trung Mầu) Để góp phần nâng cao chất lượng nhà trường cùng với chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ tại trường mầm non Trung Mầu. Xin anh (chị) vui lòng hợp tác, trao đổi về các vấn đề sau. Chúng tôi xin cam đoan chỉ sử dụng kết quả điều tra vào mục đích khoa học. Anh (chị) hãy cho biết trường mầm non Trung Mầu đã làm tốt công tác “nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào dạy học cho trẻ” hay không? Có Không Anh (chị) nêu cảm nhận của mình khi con được học nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc ? Rất tốt Chưa tốt Sau khi con được học nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc, anh (chị) hãy cho biết con có sự thay đổi như thế nào trong công tác hoạt động? Trẻ yêu thích hoạt động, tự tin, trí tưởng tượng phong phú hơn Trẻ chưa có khả năng cảm thụ âm nhạc. Trẻ nhút nhát chưa hòa mình vào các hoạt động Xin anh (chị) vui lòng cho biết một số thông tin về bản thân Họ và tên: Trần Thị Hương Tuổi: 30 Nơi ở hiện tại: Thôn 2 – Trung Mầu – Gia Lâm – Hà Nội Xin chân thành cảm ơn những ý kiến chia sẻ của chị (anh)! TRƯỜNG MẦM NON TRUNG MẦU PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN GIẢI PHÁP Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy tại trường mầm non Trung Mầu (Dành cho CB-GV-NV -PHHS trường mầm non Trung Mầu) Tổng số phiếu điều tra phát ra: 66 phiếu Số phiếu thu về: 66 phiếu Đối tượng khảo sát: CB-GV-NV trong nhà trường : 35 phiếu PHHS tại lớp: : 33 phiếu Nội dung câu hỏi Câu trả lời Số lượng Tỷ lệ % 1. Anh (chị)cho biết về môi trường và cơ sở vật chất của nhà trường bây giờ có đáp ứng được nhu cầu dạy và học cho các con không” Đã đủ 66/66 100 Chưa đủ 0 0 2. Anh (chị)đã biết đến những phương pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào quá trình chăm sóc giáo dục cho trẻ mầm non trên thế giới? PP nghiên cứu lý thuyết 51/66 77.5 PP đàm thoại, quan sát 2/66 3 PP dùng lời(giảng giải) 51/66 77.5 PP thực nghiệm đối chiếu 1/66 2 3. Anh (chị) hãy cho biết có nên đưa biện pháp nâng cao chát lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy cho trẻ tại trường hay không? Không 0 0 Có 66/66 100 4. Theo anh (chị) lứa tuổi nào nên Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy? Trẻ mẫu giáo 25/66 37,5 Trẻ nhà trẻ+ mẫu giáo 3/66 5 BẢNG TỔNG HỢP PHIẾU ĐIỀU TRA SAU KHI THỰC HIỆN GIẢI PHÁP Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào giảng dạy tại trường mầm non Trung Mầu (Dành cho CB-GV-NV trường mầm non Trung Mầu) Tổng số phiếu điều tra phát ra: 66phiếu Số phiếu thu về: 66phiếu Đối tượng khảo sát: CB-GV-NV trong nhà trường : 35phiếu PHHS tại lớp: : 33 phiếu Nội dung câu hỏi Câu trả lời Số lượng Tỷ lệ % 1. Anh (chị) hãy cho biết Có 66/66 100 trường mầm non Trung Mầu đã làm tốt công tác “Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc vào dạy học cho trẻ “ Hay không? Không 0 0 2. Anh (chị)nêu cảm nhận Chưa tốt 0 0 của mình khi con được học nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc ? Rất tốt 66/66 100 3. Sau khi con được học Trẻ yêu thích hoạt động 59/66 90 trí tưởng tượng phong Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc. Anh(chị ) cho biết concos sự thay đổi nào trong các hoạt động? phú hơn. Trẻ nhút nhát chưa hòa 2/66 1 mình vào các hoạt động Trẻ chưa cảm thụ âm nhạc. 3/70 2
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_g.docx