Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3, 4 tuổi

BẢN BÁO CÁO MỘT SỐ BIỆN PHÁP
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ÂM NHẠC CHO TRẺ 3-4 TUỔI
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 
-Âm nhạc là lĩnh vực giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Ngay từ khi vừa sinh ra trẻ đã được nghe những tiếng ru ầu ơ của mẹ.Và khi lớn lên thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông minh thúc đấy sự vận động cơ thể, nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai.Không những vậy âm nhạc còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ âm nhạc, dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Ngoài ra, âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc. Dựa vào cơ sở trên, tôi lựa chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi”.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thực trạng việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi
 - Năm học 2020-2021, được sự phân công của nhà trường tôi phụ trách lớp mẫu giáo bé 3-4 tuổi. Trong quá trình thực hiện hoạt động âm nhạc cho trẻ thì tôi thấy có những ưu điểm như sau:
a, Ưu điểm
- Lớp được trang bị khá đầy đủ các thiết bị, đồ dùng phương tiện, phù hợp với từng độ tuổi của trẻ.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc giáo dục trẻ.
- Lớp có 2 giáo viên, nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, yêu âm nhạc.
b, Hạn chế 
Bên cạnh những ưu điểm tôi còn nhận thấy một số hạn chế như :
- Đa số trẻ chưa qua lớp nhà trẻ nên thời gian đầu trẻ còn bỡ ngỡ quấy khóc, chưa có nề nếp thói quen tham gia các hoạt động.
- Số trẻ cảm thụ âm nhạc còn hạn chế, nên việc truyền thụ âm nhạc cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
- Trẻ hát chưa đúng giai điệu, hát không rõ lời hoặc hát sai lời.
- Do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ: ngôn ngữ của trẻ chưa hoàn thiện và phát triển vì vậy trẻ phát âm một số âm sắc con khó khăn và chưa chuẩn lắm.
- Phụ huynh địa phương còn chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng trong việc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non nên chưa thực sự quan tâm tới việc học tập và các hoạt động của các con tại trường mầm non.
2. Biện pháp “nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi”
- Với những thuận lợi và khó khăn trên, để tổ chức tốt hoạt động âm nhạc cho trẻ có hiệu quả, bản thân tôi thực hiện biện pháp “nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi”
 a.Biện pháp 1: Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt động âm nhạc.
- Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu thích. Để tiến hành hoạt động âm nhạc việc tạo ra môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy, tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, phòng âm nhạc và chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, đội hình để tạo môi trường hoạt động thoải mái cho trẻ. 
b.Biện pháp 2: Luôn thay đổi hình thức tổ chức hoạt động nhẹ nhàng, linh hoạt
- Đặc điểm tâm lý của trẻ 3-4 tuổi khả năng chú ý, ghi nhớ chưa cao, dễ chịu ảnh hưởng tác động từ bên ngoài, (ngồi không ngay ngắn trong khi học, mất trật tự, không kiềm chế các hoạt động cá nhân). Từ đó, tôi đã nghiên cứu tài liệu tìm cách vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ bằng các hình thức khác nhau, tổ chức các hoạt động đa dạng dựa vào hoạt động trọng tâm.
c.Biện pháp 3: Sử dụng các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục gây hứng thú cho trẻ
- Âm nhạc có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy việc sớm hình thành tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vì vậy để thu hút sự chú ý của trẻ tôi đã sử dụng các dụng cụ âm nhạc , sưu tầm các thể loại băng nhạc, các loại nhạc cụ dân tộc, làm trang phục biểu diễn cho trẻ. Tất cả những đồ dùng, đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng.
d. Biện pháp 4: Kết hợp âm nhạc vào trong các hoạt động
- Tôi đã thiết kế giáo án kết hợp âm nhạc vào các hoạt động như giờ đón-trả trẻ, tích hợp âm nhạc vào trong các hoạt động học, chơi ngoài trời, trong giờ hoạt động chiều.
e. Biện pháp 5: Tổ chức tốt hoạt động âm nhạc cho trẻ trong ngày hội, ngày lễ.
- Vào những ngày lễ: Ngày 20/11, Tết trung thu, Noel, Tết Nguyên Đán, ngày 8/3... tôi cố gắng nghiên cứu và sử dụng các hình thức tổ chức riêng nhằm lôi cuốn, hấp dẫn trẻ tích cực tham gia hoạt động.
 f. Biện pháp 6: Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc
- Trò chơi âm nhạc có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, phát triển năng khiếu âm nhạc. Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục. Chính vì vậy tôi đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ. 
3. Thực nghiệm sư phạm:
a, Mô tả cách thực hiện:
* Biện pháp 1: Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt động âm nhạc.Ngay từ đầu năm học tôi luôn chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi, thoải mái cho trẻ.
- Khi thực hiện các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh họa thường tổ chức ở phòng âm nhạc để trẻ có thể tự mình soi gương và chỉnh sửa các động tác, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
- Tại góc âm nhạc,tôi trang trí đồ dùng đồ chơi hấp dẫn phù hợp chủ đề. 
- Đến chủ đề động vật tôi làm các dụng cụ âm nhạc có hình các con vật ngộ nghĩnh đáng yêu. Tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng của mình như khuyến khích trẻ tự làm hay cùng cô trang trí một số đồ dùng đồ chơi như phách tre, trống lắc bằng lon bia, mũ chóp nhằm gây hứng thú cho trẻ. Có thể cho trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí váy áo làm mặt nạ hóa trang.. Trẻ rất hứng thu khi được hoạt động với đồ dùng mình tự làm.
* Biện pháp 2: Luôn thay đổi hình thức tổ chức hoạt động nhẹ nhàng, linh hoạt tôi dùng nhiều hình thức khác nhau để vào bài gây hứng thú cho trẻ.
- Chủ đề Bản Thân, dạy bài hát “Cái Mũi” tôi thực nghiệm vào ngày 16/10/2020 tôi thay đổi hình thức vào bài là đóng chú Hề đến từ Rạp Xiếc để lấy sự hứng thú của trẻ và cho trẻ tham gia biểu diễn văn nghệ cùng chú hề, đã được các bạn nhỏ rất yêu thích.
- Cũng với đề tài đó tôi thiết kế bài dạy kết hợp các hoạt động dựa vào hoạt động trọng tâm: tổ chức cho trẻ tập hát nhanh – chậm, hát to – nhỏ, hát nối tiếp... tạo hứng thú cho trẻ,trẻ tích cực tham gia hoạt động một cách tự tin.
*Biện pháp 3: Sử dụng các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục gây hứng thú cho trẻ
- Chủ đề “Trường mầm non”, với đề tài hát kết hợp vận động bài “Vui đến trường” thực nghiệm vào ngày 11/9/2020 tôi gợi ý trẻ sử dụng trống lắc, phách, sử dụng các dụng cụ âm nhạc thu hút sự chú ý của trẻ bằng các loại lon, thùng thiếc, thùng giấy chứa các loại đá,... và cho trẻ mặc các bộ trang phục do cô tự làm bằng giấy, dạ, vải. Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực tham gia hoạt động, đạt được những yêu cầu của bài soạn.
*Biện pháp 4: Kết hợp âm nhạc vào trong các hoạt động: Trong giờ đón trẻ và trả trẻ tôi thực nghiệm vào ngày 14/9/2020 tôi cho trẻ vận động theo nhạc với từng nhóm và cá nhân trẻ, phát huy tính độc lập, phát triển năng khiếu của trẻ. 
- Tuổi mẫu giáo là lứa tuổi “Học mà chơi, chơi mà học”do đó phải sử dụng nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng thú và sự tập trung của trẻ. Cũng vì thế mà giờ học mang tính tổng hợp. Vận động theo nhạc có thể tích hợp nhẹ nhàng được vào một số giờ học khác hoặc tích hợp các môn học khác vào vận động. 
- Chủ đề “Trường mầm non” dạy trẻ gõ đệm theo tiết tấu chậm bài “Tập đếm” thực nghiệm vào ngày 18/9/2020 tôi tích hợp hình thành các biểu tượng toán bằng cách đếm ngón tay, đếm số dụng cụ âm nhạc trẻ vô cùng hào hứng
Tôi tổ chức thực nghiệm ngày 29/10/2020 trong hoạt động tạo hình “nặn quả”, sau khi trẻ trưng bày và nhận xét sản phẩm, tôi cho trẻ hát kết hợp với vận động minh hoạ trên nền nhạc bài hát “Qủa”,giúp trẻ củng cố khắc sâu hơn bài đã học.
 - Trong khi cho trẻ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ vận động theo nhạc nhằm tạo cho trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, kích thích óc sáng tạo và giúp trẻ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh. 
 - Tôi thực nghiệm ngày 2/11/2020,cho trẻ quan sát và đàm thoại về ngôi nhà xong, tôi cho trẻ đứng đội hình vòng tròn để múa hát bài “Nhà của tôi”.
- Vào hoạt động chiều, từ đầu năm học tôi đã tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo ý thích, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hát,tôi khuyến khích cả lớp cùng tham gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng hợp tác biểu diễn. 
Như vậy, ở trường từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón, âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát,vui vẻ.Và thông qua âm nhạc tôi thấy ở trẻ sự tìm tòi,khám phá tích cực, tinh thần đoàn kết. 
* Biện pháp 5: Tổ chức tốt hoạt động âm nhạc cho trẻ trong ngày hội
- Tôi đặc biệt chú ý đến các ngày lễ hội: Ngày 20/10, ngày Tết Trung Thu, Noel, Tết Nguyên Đán, ngày 8/3, sinh nhật tháng của trẻ. với mỗi ngày hội chúng tôi cố gắng sử dụng một hình thức tổ chức riêng như tổ chức trong lớp, dưới sân trường hay ngoài công viên nhằm lôi cuốn hấp dẫn trẻ tích cực tham gia hoạt động biểu diễn văn nghệ hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ.
 - Trong ngày Tết Trung Thu tôi cho trẻ hát, vận động bài “Chiếc đèn ông sao”, cho trẻ trò chuyện, hát cùng chị Hằng, chú Cuội để cho trẻ hiểu được ý nghĩa, không khí của ngày Tết Trung Thu. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự tin, có ý thức trong khi biểu diễn.
* Biện pháp 6: Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc .
 - Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một biện pháp hữu hiệu nhất. Tôi đã tìm tòi và sử dụng một số trò chơi ví dụ như:
- Ngày 9/10/2020 với đề tài dạy vận động “Vì sao con mèo rửa mặt” tôi cho trẻ chơi trò chơi: “Tai ai tinh”. Tôi sử dụng các tiếng kêu của con vật như : chó, mèo, gà,... cho trẻ nhắm mắt nghe và phân biệt âm thanh của các con vật để gây hứng thú cho trẻ,dẫn dắt vào bài.
- Trong hoạt động âm nhạc ngày 23/10/2020 tôi tổ chức cho trẻ trò chơi “Ô cửa bí mật” tôi chuẩn bị các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp chủ đề Bản thân ở phía sau những ô cửa.Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát trong chủ đề, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa. 
Với biện pháp này trẻ rất hào hứng ham gia vào hoạt động.
b, Kết quả đạt được:
- Sau thời gian áp dụng các biện pháp trên, tôi đạt được một số kết quả như sau:
* Về phía trẻ: 
- 90- 96% trẻ hào hứng tích cực, sôi nổi trong hoạt động âm nhạc hơn .
-Trẻ mạnh dạn tự tin khi tham gia biểu diễn hay tham gia vào các hoạt động khác.
 -Trẻ thích đi học, thích múa hát, luôn có tâm trạng vui vẻ và hứng thú khi tham gia vào hoạt động âm nhạc vào mỗi thứ sáu hàng tuần. 
-Trẻ giao lưu và kết hợp với nhau nhuần nhuyễn hơn khi biểu diễn nhóm
* Về phía giáo viên:
- Nâng cao được nghệ thuật ca hát khi thể hiện tác phẩm âm nhạc.
- Sưu tầm được nhiều ca khúc hay đưa vào dạy trẻ.
- Tạo được hứng thú cho trẻ khi hoạt động biểu diễn.
4. Kết luận:
- Âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gủi với trẻ, là một hoạt động trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực để tổ chức các hoạt động giáo dục khác. Vì vậy sau khi thực hiện các biện pháp trên tại lớp mình, tôi thấy giờ hoạt đông âm nhạc của lớp tôi đạt kết quả tốt hơn, sinh động thoải mái, trẻ hứng thú học và tích cực hơn. Cô và trẻ gần gũi nhau hơn, trẻ của lớp mạnh dạn và tự tin hơn trước rất nhiều. Nhiều bạn trước đây rất ít ca hát nhưng giờ đã tiến bộ rõ rệt, trẻ thích tham gia vào các chương trình văn nghệ của lớp và biểu diễn rất tự tin, mạnh dạn.
5. Kiến nghị, đề xuất:
* Đối với tổ chuyên môn:
- Cần thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn trong tổ để từ đó chị em có điều kiện bổ sung thêm những kinh nghiệm nhằm giáo dục trẻ được tốt hơn.
* Đối với lãnh đạo nhà trường: 
- Cần tạo điều kiện cho chị em học hỏi thêm ở các trường bạn như: Sinh
hoạt chuyên đề, dự giờ góp ý.
-Tổ chức các chuyên đề, tổ chức hội giảng, các lần sinh hoạt
chuyên đề, thường xuyên tổ chức kỷ niệm các ngày hội, ngày lễ cho học sinh
được tham gia để phát huy được năng khiếu ở trẻ.
- Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên và trẻ hoạt động.
- Mua sắm thêm các nguồn tài liệu, sách báo, tạp chí để giáo viên có thể tham khảo, học tập, trau dồi thêm kiến thức và áp dụng.
* Đối với phòng giáo dục:
- Cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng âm nhạc, 
PHẦN III: MINH CHỨNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP 	
Phân loại khả năng

Tổng
số trẻ
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm
Trẻ đạt
%
Trẻ đạt
%
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động âm nhạc
24
12
50
23
96
Trẻ mạnh dạn, tự tin tham gia biểu diễn
24
12
50
22
92
Trẻ hát đúng lời bài hát
24
11
46
22
92
Trẻ cảm thụ được âm nhạc
24
9
38
22
92

Tranh ảnh minh họa
Biện pháp 1
Biện pháp 2
Biện pháp 3
Biện pháp 4
Biện pháp 5
Biện pháp 6
PHẦN IV: CAM KẾT
 Tôi xin cam kết sáng kiến nàykhông sao chép hay vi phạm bản quyền của người khác. Tất cả các biện pháp đã triển khai thực hiện và minh chứng sự tiến bộ của trẻ là trung thực.
Trên đây là một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi tại trường mầm non Yên Giả mà tôi đã triển khai thực hiện và thu hoạch được kết quả rất tốt. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của của ban giám khảo để đề tài này được hoàn thiện hơn, thực hiện tốt hơn trong những năm học tiếp theo.
 Yên Giả, ngày 4 tháng 11 năm 2020
 GIÁO VIÊN
Đánh giá nhận xét của tổ/ nhóm chuyên môn
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
TỔ/NHÓM TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
 (Ký và ghi rõ họ tên)
Đánh giá, nhận xét của đơn vị
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 HIỆU TRƯỞNG
 (Ký và ghi rõ họ tên)