Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao kỹ năng vận động trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 3, 4 tuổi ở trường mầm non

gia. Đây chính là tiền đề tạo ra sự tương tác qua lại giữa giáo viên và học sinh, giữa gia đình và nhà trường.
Biện pháp 4: Lồng ghép kỹ năng vận động vào các hoạt động trong ngày: Như chúng ta đã biết đặc điểm tâm sinh lý trẻ mẫu giáo bé là tư duy trực quan hình tượng và phát triển khả năng ghi nhớ có chủ định. Trẻ chỉ tiếp thu những gì trẻ thích, hứng thú, tự nguyện vì thế không nên yêu cầu trẻ phải làm theo ý người lớn ngay vì phải làm theo ý người lớn sẽ không tạo điều kiện phát triển tính tự lập ở trẻ. Vì vậy không thể truyền thụ hàng loạt những việc làm qua những mệnh lệnh và câu nói. Tất cả những điều đó trẻ có thể hiểu ngay nhưng cũng quên ngay. Cô phải thật kiên trì dạy cho trẻ các kỹ năng vận động theo nhạc với phương pháp cơ bản là trình bày cách làm của từng động tác đơn giản
vừa làm mẫu, vừa giải thích. Quá trình hướng dẫn cho trẻ có được những kỹ năng tốt đòi hỏi giáo viên phải luôn củng cố, kiểm tra, nhắc nhở, nêu gương và đưa trẻ vào rèn luyện hàng ngày.
Nhận thức được vấn đề đó tôi nghiên cứu lồng ghép nội dung vận động theo nhạc vào trong các hoạt động trong ngày của trẻ một cách nhẹ nhàng, linh hoạt, gây hứng thú tự nguyện nhằm nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ. Tôi không chỉ cho trẻ vận động theo nhạc trong các giờ hoạt động có chủ đích chuyên biệt mà tôi luôn tạo nhiều cơ hội và điều kiện cho trẻ được vận động theo nhạc ở mọi lúc mọi nơi.
Hoạt động thể dục sáng:
Tôi thay những động tác khởi động khô cứng theo hiệu lệnh của cô giáo bằng một số vận động theo nhạc với một số bài hát phù hợp với chủ đề sự kiện của tháng.
Chuẩn bị nhiều dụng cụ như: nơ, gậy thể dục, vòng thể dục, hoa, quả bông... để trẻ có thể thay đổi và tập các động tác phù hợp với các động tác thể dục.
Ví dụ: Trong tháng 12, chủ đề sự kiện chính là “Ngày thành lập quân đội nhân dân Việt Nam 22/12”, tôi chọn bài hát “Em thích làm chú bộ đội”có tiết tấu đơn giản, rõ ràng về nhịp phách cho trẻ đi vỗ tay giậm chân theo giai nhịp, phách của bài hát. Với bài hát này tôi hướng dẫn trẻ phách mạnh bước chân phải, phách nhẹ bước chân trái. Bằng việc cho trẻ đi hay bước theo nhạc trong giờ thể dục giúp trẻ thêm hoạt bát và là cơ sở của vận động chính xác theo nhạc.
Hình ảnh minh họa trẻ đang vận động theo nhạc giờ thể dục sáng (Phụ lục 3)
* Kết quả: Không những trẻ biết thực hiện vận động bằng cách vỗ tay, mà còn biết dậm nhịp bằng dậm chân. Sử dùng toàn bộ ngôn ngữ cơ thể để tham gia vận động theo nhạc.
Hoạt động học:
Khi thực hiện tôi luôn nghiên cứu lồng ghép nội dung giáo dục các kỹ năng vận động theo nhạc vào các hoạt động giáo dục khác.
Ví dụ:
Với hoạt động Khám phá khoa học “Khám phá thế giới động vật” tôi đã sử dụng bài hát “Đố bạn” với những động tác minh họa về các con vật. Nhằm gây hứng thú cho trẻ khi vào tiết học.
Với hoạt động Tạo hình “Vẽ con gà trống” tôi sử dụng bài hát “Con gà trống” với giai điệu vui nhộn cùng với những động tác miêu tả đặc điểm của con gà trống giúp trẻ mừng tượng ra các bộ phận của con gà và hào hứng tham gia vào hoạt động đồng thời nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.
Với hoạt động Làm quen văn học, thông qua việc dạy bài thơ “Chú bộ đội hành quân trong mưa”, sau khi trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát “Cháu yêu chú bộ đội” của nhạc sĩ Quốc Khánh.
Với hoạt động Làm quen với toán tôi sử dụng hát bài “ Tập đếm ”.
*Kết quả: Bằng sự sáng tạo để lồng ghép "kỹ năng vận động theo nhạc" vào các hoạt động giáo dục được thực hiện một cách nhẹ nhàng, linh hoạt, sáng tạo giúp trẻ hứng thú, hình thành những kỹ năng vận động nhất định.
Hoạt động ngoài trời:
Khi cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời tôi sử dụng một chiếc loa kéo và mở nhạc bài hát “Bố ơi! Mình đi đâu thế” giúp trẻ nhận biết được tín hiệu là đã chuyển sang hoạt động ngoài trời để trẻ khẩn trương lấy dép và tập trung xếp thành hàng để tham gia hoạt động ngoài trời cùng cô và các bạn.
*Kết quả: Trẻ nhanh nhẹn hơn và hứng thú hơn khi được tham gia hoạt động ngoài trời và có cảm giác như được đi picnic cùng những người bạn thân yêu của mình. Trẻ cũng sẽ tập trung đi theo tiếng nhạc và bước chân theo nhịp của bài hát.
Hình ảnh minh họa trẻ tham gia hoạt động ngoài trời (Phụ lục 3)
Hoạt động chiều:
Trong hoạt động chiều tôi cũng dành thời gian để rèn và dạy trẻ vận động theo nhạc. Cô có thể tổ chức hoạt động âm nhạc theo ý muốn, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hátcô khuyến khích cả lớp cùng tham gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng hợp tác biểu diễn.
Như vậy, ở trường mầm non từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón, âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí vui tươi. Nếu vắng bóng lời ca, điệu múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm nhạc là chu kì thời gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, làm cho trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
Hình ảnh minh họa trẻ tham gia hoạt động chiều (Phụ lục 3)
Rèn kỹ năng vận động cho trẻ qua tổ chức ngày hội, ngày lễ:
Trong trường mầm non thường tổ chức các ngày hội, ngày lễ, các hội thi, hội diễn, đây cũng là những cơ hội để trẻ thể hiện khả năng vận động theo nhạc của mình. Trẻ có thể tham gia các tiết mục múa, các bài nhảy dân vũ với những động tác đòi hỏi có tính nghệ thuật. Việc biểu diễn các tiết mục này trong các ngày lễ, hội giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, tạo cho trẻ niềm vui, những cảm xúc mạnh mẽ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc và góp phần nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ.
Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ trong toàn trường giao lưu, hiểu biết nhau hơn, tạo cơ hội cho trẻ nâng cao kỹ năng hoạt động nghệ thuật. Trẻ hiểu thêm những điều mới lạ chỉ có trong ngày hội, ngày lễ, đồng thời củng cố những điều trẻ đã lĩnh hội được.
Hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Hàng ngày, tôi luôn chú ý thường xuyên rèn kỹ năng vận động theo nhạc. Khi nhà trường có kế hoạch tổ chức tôi lựa chọn các nội dung phù hợp để luyện tập, chuẩn bị trang phục cho trẻ. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự tin, có ý thức trong khi biểu diễn.
Ngoài ra tôi còn tạo điều kiện cho trẻ được xem các tiết mục múa, nhảy dân vũ trong các chương trình thiếu nhi qua băng đĩa, mạng internet
Hình ảnh minh họa trẻ tham gia các tiết mục văn nghệ trong ngày Tết Nguyên Đán 2023 (Phụ lục 3)
* Kết quả:
Bằng hình thức này giúp trẻ được học hỏi thêm nhiều kỹ năng vận động theo nhạc mang tính nghệ thuật, tích luỹ thêm vốn kỹ năng vận động của trẻ, giúp trẻ biết so sánh, lựa chọn vẻ đẹp của các động tác vận động.
Biên pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh học sinh trong việc nâng cao kỹ năng vận động cho trẻ 3-4 tuổi trong hoạt động giáo dục âm nhạc
Để phụ huynh quan tâm hơn đến các hoạt động giáo dục ở trường của các con trong giai đoạn này tôi làm như sau:
Tuyên truyền đến phụ huynh về các hoạt động giáo dục ở lớp của con thông qua các hình ảnh các con tham gia hoạt động học.
Thông qua những buổi họp phụ huynh tôi tuyên truyền tới phụ huynh về tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ trong giai đoan này. Chia sẻ với phụ huynh những khó khăn gặp phải trong quá trình giáo dục trẻ. Giải thích cho phụ huynh biết về đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi để phụ huynh phối kết hợp cùng giáo viên tham gia giáo dục trẻ tại nhà.
Bảng thông tin tuyên truyền ở cửa lớp là một hình thức gián tiếp giúp gắn kết giữa giáo viên, phụ huynh và trẻ. Thông tin trên bảng được chúng tôi cập nhật thường xuyên và liên tục, nội dung tuyên truyền ngắn gọn, dễ hiểu giúp phụ huynh có cái nhìn tổng quan về lớp học. Từ đó tăng thêm hiệu quả trong sợi dây liên hệ giữa giáo viên và phụ huynh, phụ huynh yên tâm, phấn khởi tin tưởng vào giáo viên và nhà trường.
Tăng cường chia sẻ hoạt động học tại lớp của các con qua zalo nhóm lớp, cổng thông tin điện tử, website, facebook của trường
Đặc biệt với hoạt động giáo dục âm nhạc tôi sẽ quay lại những đoạn video để gửi cho phụ huynh. Bởi âm nhạc, âm thanh và vận động theo nhạc có lẽ là những bài học đầu tiên mà trẻ có thể tiếp thu dễ dàng nhất và cũng là cái mà trẻ tiếp nhận sớm nhất.
Với mục đích để nâng cao kỹ năng vận động cho trẻ 3-4 tuổi tôi đã quay những video ngắn hướng dẫn phụ huynh cùng con ôn lại các vận động được học ở lớp. Để phụ huynh có thể hiểu được cách dạy con vận động sao cho đúng, dùng từ ngữ, ngôn ngữ hướng dẫn, giải thích như thế nào cho trẻ dễ nhớ, dễ thuộc, dễ tiếp thu.
Hình ảnh minh họa video hướng dẫn phụ huynh cùng con ôn lại vận động
đã được học (Phụ lục 3)
*Kết quả:
Phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc giáo dục ở trẻ 3-4 tuổi, chú trọng, quan tâm hơn tới hoạt động giáo dục. Phụ huynh tích cực trao đổi và hỏi ý kiến giáo viên về việc hướng dẫn trẻ tại nhà.
Trẻ nhớ các vận động tốt hơn, thực hiện vận động nhuần nhuyễn hơn, từ đó việc nâng cao kỹ năng vận động đối với trẻ rất dễ dàng.
Bản thân tôi đã thực hiện được 12 video về hướng dẫn phụ huynh thực hiên ôn luyện vận động cùng con tại nhà.
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
Với sự nỗ lực và cố gắng của bản thân thực hiện nội dung nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc bước đầu đã mang lại những kết quả như sau:
Đề tài với một số biện pháp được áp dụng đầu tiên tại trường Mầm non A Thị trấn Văn Điển dễ thực hiện, có tính lan toả với chị em đồng nghiệp cao và có khả năng áp dụng trong phạm vi toàn ngành giáo dục mầm non.
Đối với lớp:
Năm học 2022-2023, lớp Mẫu giáo bé C2 ban đầu khó khăn là vậy khi khả năng cảm thụ âm nhạc cũng như kỹ năng vận động của trẻ còn yếu nhưng với sự cố gắng của cả cô và trò, chỉ sau học kỳ 1 lớp đã được nhà trường giao nhiệm vụ tham gia tiết mục văn nghệ để cổ vũ tinh thần cho các anh chị khối Mẫu giáo lớn dự thi chưng trình Hội khoẻ măng non cấp trường năm học 2022- 2023, thực hiện quy chế chăm sóc giáo dục trẻ, và một số hoạt động khác. Trong những lần thực hiện tham gia văn nghệ đó, trẻ lớp tôi từ những ánh nhìn ái ngại, thiếu tự tin với mọi người xung quanh ở đầu năm học thì giờ đây trẻ lớp tôi đã rất mạnh dạn, tự tin khi thể hiện các vận động. Trẻ không còn tỏ ra mất tập trung, hồi hộp khi biểu diễn nữa, mà trẻ tự tin thể hiện mình và hăng hái tham gia các vận động.
Lớp có thêm nhiều đồ chơi, dụng cụ âm nhạc sáng tạo, phong phú gây hấp dẫn trẻ trong các hoạt động.
Đối với bản thân:
Bản thân được nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng vận động, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc.
Tôi đã chủ động, linh hoạt, sáng tạo hơn trong lựa chọn nội dung và các hoạt động nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.
Đối với trẻ:
Trẻ đã say mê, hứng thú, mạnh dạn trong các hoạt động vận động âm nhạc. Tôi nhận thấy trẻ làm một cách hứng thú, say mê, có hiệu quả tốt.
Kết quả khảo sát kĩ năng vận động theo nhạc cho trẻ sau khi áp dụng biện pháp đạt được như sau:
Bảng khảo sát cuối năm về kỹ năng vận động của trẻ sau khi áp dụng biện pháp
STT
Nội dung khảo sát
Đạt
Tỉ lệ %
Chưa
đạt
Tỉ lệ %

1
Trẻ yêu thích, mạnh dạn tự tin khi tham gia vận động
trong hoạt động âm nhạc.

29

96.7

1

3.3
2
Trẻ biết vận động đúng nhạc
bài hát.
29
96.7
1
3.3

3
Trẻ có kỹ năng vận động và sử dụng các dụng cụ để gõ đệm cho bài hát theo nhịp,
phách, tiết tấu.

25

83.3

5

16.7
4
Trẻ có kỹ năng múa minh
họa một số bài hát
28
93.3
2
6.7

5
Trẻ có khả năng thể hiện các bài múa, dân vũ trong các chương trình sự kiện của nhà
trường.

21

70

9

30
Đối với phụ huynh:
Hiểu đầy đủ hơn về tầm quan trọng, nội dung, kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ từ đó phối hợp tích cực và có hiệu quả hơn với nhà trường trong giáo dục trẻ.
Tạo được niềm tin của phụ huynh, phụ huynh phấn khởi khi gửi con em vào trường.
Phụ huynh nhiệt tình, hăng hái tìm hiểu để cùng con tập luyện tại nhà.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Kết luận:
Qua một năm thực hiện “Một số biện pháp nâng cao kỹ năng vận động trong giáo dục âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non” tôi nhận thấy: Bản thân tôi đã có nhiều kinh nghiệm trong việc nâng cao kỹ năng vận động trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. Việc rèn kỹ năng vận động cho trẻ là việc làm rất cần thiết, để trẻ phát triển tốt giáo viên phải làm tốt những công việc sau:
Giáo viên phải nắm chắc nội dung nâng cao kỹ năng vận động phù hợp với độ tuổi.
Sáng tạo, linh hoạt lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng vận động theo nhạc thông qua các hoạt động.
Cô nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, cô bao quát trẻ mọi lúc, mọi nơi, động viên khích lệ trẻ kịp thời khi trẻ làm tốt làm đúng.
Giáo viên làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh trong việc nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc ở nhà.
Bài học kinh nghiệm:
Qua năm học 2022-2023 giảng dạy và chăm sóc trẻ lớp mẫu giáo bé và qua công tác tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc nâng cao kỹ năng vận động cho trẻ, tôi đã rút ra một số kinh nghiệm như sau:
Đối với giáo viên, nhân viên trong nhà trường và bản thân cần nghiên cứu thực hiện đổi mới hình thức, nội dung phương pháp theo các chủ đề/sự kiện cho phù hợp. Ngoài trình độ chuyện môn vững vàng, giáo viên, nhân viên trong nhà trường và bản thân cần phải kiên trì không nóng vội. Với vốn kiến thức đã được học, kỹ năng sư phạm được trau dồi cô giáo luôn là người dẫn dắt trẻ đi từng bước bằng cả tấm lòng nhiệt tình và sự yêu nghề của mình.
Bản thân phải liên tục trau dồi học hỏi, tự tu dưỡng bản thân, luôn tìm tòi sáng tạo cái mới để áp dụng vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ, tạo môi trường lớp học phù hợp, sáng tạo mang tính giáo dục cao. Phải thường xuyên thay đổi linh hoạt trong mọi hoạt động, tâm huyết với nghề, yêu thương, gần gũi, quan tâm giúp đỡ trẻ.
Đối với trẻ, trong quá trình giảng dạy cô phải quan tâm đến khả năng từng trẻ để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp để đưa chất lượng đồng đều, tạo điều kiện cho trẻ hoạt động mọi lúc mọi nơi, động viên khích lệ trẻ tích cực tham gia vào hoạt động và khen ngợi trẻ kịp thời, khi dạy học phải chú ý lấy trẻ làm trung tâm.
Đối với phụ huynh học sinh cần phối hợp thường xuyên giữa gia đình và nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Thường xuyên tiếp cận với các thông tin, nghiên cứu tài liệu, nghe báo - đài, các cổng thông tin điện tử và các
trang mang chính thống để cung cấp truyền đạt các nội dung kiến thức phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.
Các đề xuất và khuyến nghị:
Đề xuất các cấp ban ngành lãnh đạo thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng, kiến tập chuyên đề về giáo dục âm nhạc đặc biệt là kỹ năng vận động cho trẻ mầm non để bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp có thể học hỏi và mở rộng kiến thức về lĩnh vực phát triển thẩm mỹ này.
Trên đây là “Một số biện pháp nâng cao kỹ năng vận động trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non” được rút ra trong quá trình học tập và công tác của bản thân. Tôi xin mạnh dạn trình bày với các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các đồng chí để bản sáng kiến của tôi hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ nói chung và việc nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ nói riêng đạt kết quả tốt.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày	tháng	năm 2023
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
Người viết
Nguyễn Thị Thu Huyền