Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng học hát môn âm nhạc ở trường Tiểu học

..

*Giải pháp 3: Rèn kỹ năng trình bày bài hát.
Trong Âm nhạc có rất nhiều hình thức trình bày bài hát như: Hát đơn ca, song ca, tốp ca, hát đuổi, hòa giọng có lĩnh xướng, hợp xướng trong quá trình thực hiện cần trú trọng rèn kỹ năng hát hòa giọng có lĩnh xướng cho HS. (Hát hòa giọng có lĩnh xướng là hình thức một em có giọng hát tốt hát một câu hoặc một đoạn sau đó cả lớp hát hòa giọng ). Rèn kỹ năng hát đồng đều thường xuyên và liên tục.
Hát đồng đều không phải là hát đều đều từ đầu đến cuối mà ở đây đòi hơi HS phải thể hiện được sắc thái tình cảm trong tác phẩm qua chất lượng giọng hát như to, nhỏ, mạnh nhẹ phải đều nhau. Nhiều người hát như một người hát.


Người thầy là người giữ vai trò dẫn học sinh học vào tham gia các hoạt động, học sinh chủ động tích cực tiếp thu một cách tự giác, tăng cường sự tương tác giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với học sinh, phát triển năng lực tự chủ, sáng tạo, năng lực thể hiện Âm nhạc của học sinh, năng lực hiểu biết và cảm thụ Âm nhạc, vận dụng Âm nhạc của học sinh tích cực, sáng tạo, với các môn học khác như :Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh, Đạo Đức Môn Âm nhạc có tác dụng hỗ trợ cho các môn học khác như tích hợp và liên hệ bài dạy, tạo cho học sinh hứng thú và sự yêu thích môn học.
 Giải pháp nâng cao chất lượng học hát môn Âm nhạc nhằm tạo cơ hội cho học sinh được trải nghiệm và phát triển năng lực Âm nhạc. Đồng thời, thông qua nội dung các bài hát, các hoạt động giáo dục Âm nhạc góp phần phát triển ở học sinh các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm, cùng các năng lực tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo để trở thành những công dân phát triển toàn diện về nhân cách, hài hòa về thể chất và tinh thần.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
* Xác định các hoạt động của giáo viên và học sinh:
Với vị trí quan trọng của học hát, tính tích cực của học sinh trong học hát cần được xác định cụ thể thông qua các hoạt động của thầy và trò, trong đó người thầy là người trực tiếp quyết định các mối quan hệ này.
Bản thân việc dạy và học hát đã mang tính tích cực vì thầy và trò cùng phải hoạt động liên tục (GV đàn giai điệu từng câu hát hay hát mẫu, học sinh lắng nghe, ghi nhớ rồi luyện tập hát đúng, hát đều). 
Khi tập hát, có lúc cả lớp cùng trình bày, có khi nhóm hát hoặc cá nhân hát đòi hỏi các em phải có sự phối hợp với nhau để cùng thực hiện đúng.
- Nếu tập thể hát, các em còn phải có kết hợp vận động minh họa cho đều.
- Khi bạn hát, HS lắng nghe để có thể nhận xét bạn mình hát đúng hay sai.
- Khi GV đàn giai điệu, HS lắng nghe để hát cho chính xác.
- Bài hát có khi còn kết hợp trò chơi hay đố vui, có tác dụng giúp cho tất cả các em cùng hoạt động để phát huy tính tích cực, mạnh dạng hoặc phải suy nghĩ để liên hệ, gợi nhớ những kiến thức đã thu nhận từ nhà trường hay trong thực tế xã hội.
 * Tạo mối quan hệ gần gũi, niềm tin giữa giáo viên và học sinh:
Đối với bộ môn âm nhạc, một không khí học tập vui tươi, thoải mái cho tiết học là điều rất cần thiết. Đặc biệt là trong giờ học hát, một tâm lí thoải mái sẽ giúp các em cảm thụ âm nhạc tốt hơn, các em có sự luyện tập hào hứng hơn. Do vậy, khi giảng dạy hoặc trong xử lí các tình huống, GV cần nên nhẹ nhàng, khéo léo tránh gây không khí căng thẳn và áp lực cho HS. GV nên gạt bỏ hết những phiền muộn của cá nhân khi lên lớp.
Muốn thu hút HS, người giáo viên cần phải tạo cho học sinh những tình cảm tốt trong quá trình giảng dạy. Từ tác phong, cử chỉ, lời nói đến cách ăn mặc của giáo viên cũng góp phần không nhỏ tạo sự tin tưởng cho học sinh. Bên cạnh đó, năng lực chuyên môn cũng ảnh hưởng lớn đến niềm tin trong các em, giáo viên dạy nhạc nhất thiết phải trình bày được những bài hát trong chương trình yêu cầu, vì khi chính tai mình nghe được giáo viên hát, thì các em suy nghĩ là mình sẽ cố gắng hát được như thầy cô.
Trong quá trình học tập, HS cũng có nhiều ý kiến hay và nhiều sáng tạo nên GV cũng cần lắng nghe và trân trọng ý kiến của các em. Do đó trong luyện tập, GV phải dành thời gian cho các em trình bày ý kiến của mình. GV nên tuyên dương những ý kiến hay. 
d. Kết quả khảo nghiệm giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng:
* So sánh lợi ích thu được khi chưa áp dụng và sau khi áp dụng giải pháp.
 Đổi mới và nâng cao chất lượng một số giải pháp thể chất tâm lý vào giờ học hát môn Âm nhạc qua phương thức trải nghiệm. Giúp học sinh phát huy được tối đa năng lực tự chủ, sáng tạo, năng lực thể hiện Âm nhạc của học sinh, năng lực hiểu biết và cảm thụ Âm nhạc, vận dụng Âm nhạc của học sinh. tích cực, sáng tạo chủ động, tự tin hơn khi giao tiếp và biểu diễn trước lớp, trước tập thể nhà trường. kết quả thu được như sau:
Kết quả trước khi áp dụng giải pháp
Khối
TSHSTKS
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
%
SL
%
SL
%
Khối 1
225
57
25,4
168
74,6
0
0
Khối 2
262
65
24,8
197
75,1
0
0
Khối 3
231
61
26,4
170
73,5
0
0
Khối 4
229
85
37,1
144
62,8
0
0
Khối 5
240
92
38,3
148
61,6
0
0
 
Kết quả sau khi áp dụng giải pháp:
Kết quả thực nghiệm được đánh giá qua các lần kiểm tra, các lần nhận xét của học sinh. Các em hát thuộc lời ca, hát đúng giai điệu. Hát và kết hợp gõ đệm theo bài hát. Hát và có sự sáng tạo kết hợp vận động phụ họa, vận động theo bộ gõ cơ thể. Thể hiện sắc thái bài hát tươi vui, hồn nhiên, tự tin.Sau đây là kết quả khi áp dụng.
Khối
TSHSSKS
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưahoàn thành
SL
%
SL
%
SL
%
Khối 1
225
116
51,5
109
48,4
0
0
Khối 2
262
142
54,1
120
45,8
0
0
Khối 3
231
109
47,1
122
52,8
0
0
Khối 4
229
122
53.3
107
46,7
0
0
Khối 5
240
114
47,5
126
52,5
0
0

 Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn những hạn chế khó khăn khi thực hiện các giải pháp do trình độ chuyên môn của giáo viên, sự nhận thức của mỗi học sinh khác nhau, phương tiện tài liệu tham khảo cũng như thiết bị đồ dùng còn hạn chế cũng như thời lượng tiết dạy cho học sinh còn ít nên hiệu quả ứng dụng chưa cao, tôi hy vọng sẽ luôn cố gắng bổ sung tìm tòi phương pháp giúp các em học tập đạt kết quả cao hơn nữa.
 Những giải pháp tôi đưa ra phù hợp với chương trình môn học theo bộ giáo dục và đào tạo quy định. - Học sinh cảm thấy hứng thú học tập, tích cực chủ động sáng tạo, vận dụng kiến thức vào thực tế, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc lĩnh hội kiến thức, không khí học tập sôi nổi nhẹ nhàng, các em có cơ hội để khẳng định mình.
 - Giáo viên giảng dạy, liên tục nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật thông tin và trau rồi kiến thức Âm nhạc phục vụ cho công tác giảng dạy, riêng đối với bộ môn Âm nhạc phải tạo cho các em không khí thật thoải mái vui tươi vì đặc thù của bộ môn Âm nhạc “ Học mà chơi, chơi mà hoc”. Vì chỉ có những người thầy “sắc” mới tạo ra những “ viên ngọc” sáng.
- Để làm tốt được điều đó mỗi chúng ta, mỗi người giáo viên đều nêu cao tinh thần trách nhiện, lòng yêu nghề mến trẻ để các em đến trường “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
- Mặc dù đã cố gắng trong quá trình thực hiện nhưng chắc chắn báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót. Với niềm say mê nghiên cứu và tâm huyết với nghề nghiệp, cũng như mong muốn góp sức nhỏ bé của mình vào sự nghiệp giáo dục, tôi rát mong nhận được sự ủng hộ, đóng góp trân thành của các thầy cô và các ban để báo cáo hoàn thiện hơn.
 III. PHẦN KẾT LUẬN- KIẾN NGHỊ:
Kết luận :
 Chương trình môn Âm nhạc thực hiện phương pháp dạy và học theo xu hướng giáo dục hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập và phát triển tiềm năng hoạt động âm nhạc. Giáo viên chủ động xây dựng môi trường học tập thân thiện để học sinh có cơ hội giao tiếp, hợp tác, trải nghiệm, tìm tòi kiến thức và phát huy tiềm năng âm nhạc; linh hoạt kết hợp nhóm phương pháp dạy học dùng lời với nhóm phương pháp tổ chức hoạt động; tăng cường cho học sinh trải nghiệm và khám phá nghệ thuật âm nhạc thông qua học trong lớp, xem biểu diễn ca nhạc, dành thời gian thích hợp cho những học sinh có năng khiếu âm nhạc thực hiện vai trò hạt nhân và phát triển năng lực âm nhạc cá nhân.
Quá trình phát triển năng lực âm nhạc là quá trình rèn luyện các kĩ năng thực hành, luyện tập, biểu diễn,... một cách thường xuyên và lâu dài. Vì vậy, trong mỗi tiết học, giáo viên cần linh hoạt xác định mục tiêu với một số yêu cầu cụ thể, phù hợp với nội dung và thời lượng dạy học để tập trung hướng dẫn học sinh thực hành, luyện tập, giúp học sinh hình thành, phát triển năng lực âm nhạc dựa trên nền tảng kiến thức âm nhạc phổ thông và các hoạt động học tập đa dạng để trải nghiệm và khám phá nghệ thuật âm nhạc; nuôi dưỡng cảm xúc thẩm mĩ và tình yêu âm nhạc, nhận thức được sự đa dạng của thế giới âm nhạc và mối liên hệ giữa âm nhạc với văn hoá, lịch sử, xã hội cùng các loại hình nghệ thuật khác, hình thành ý thức bảo vệ và phổ biến các giá trị âm nhạc truyền thống; có đời sống tinh thần phong phú với những phẩm chất cao đẹp, có định hướng nghề nghiệp phù hợp, phát huy tiềm năng hoạt động âm nhạc và phát triển các năng lực chung của học sinh.
Qua thời gian tìm hiểu nghiên cứu và thực hiện một số giải pháp nâng cao chất lượng học hát cho học sinh. Tôi nhận thấy vấn đề dạy môn âm nhạc là rất quan trọng. Âm nhạc giúp cho các em hiểu hơn về cuộc sống con người, về thiên nhiên về xã hội. Đồng thời môn âm nhạc còn là môn nghệ thuật cần thiết giáo dục toàn diện nhân cách của học sinh. Có thể nói rằng môn âm nhạc ở trường học có vị trí rất quan tọng trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Ngày nay với nội dung chương trình đổi mới phương pháp dạy học, người giáo viên phải không ngừng học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài những môn học chính thì môn âm nhạc giúp cho học sinh thị hiếu thẩm mỹ nghệ thuật. Dạy học là một nghệ thuật, dạy học môn âm nhạc cần có nghệ thuật hơn. Bởi vậy tiết học âm nhạc ở bậc tiểu học không chỉ đơn thuần là một bước truyền bá tri thức, mà nó là một môn nghệ thuật tràn đầy cảm xúc. Người giáo viên khéo léo sẽ giúp học sinh của mình tham gia các hoạt động một cách tích cực để trí tưởng tượng của các em được bay xa bay cao, trở thành những hạt giống tốt, những nhân tài góp phần vào sự nghiệp đào tạo các em cho tương lai đất nước.
 2.Kiến nghị :
“ Giải pháp nâng cao chất lượng học hát “ cho học sinh mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên để thành công rất cần sự phối hợp tham gia chỉ đạo của các cấp quản lý mà cụ thể là những phương tiện giảng dạy.
Để tăng thêm hiệu quả giờ dạy và giáo dục âm nhạc, tôi rất mong các cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa về cơ sở vật chất như: Đầu tư xây dựng phòng học đa chức năng ,video, máy nghe nhạc, tranh ảnh và các loại nhạc cụ để hổ trợ tiết dạy đạt kết quả cao, sử dụng trong việc dạy học phong phú và đa màu sắc 
 Trang bị, bổ sung thêm một số trang thiết bị và tài liệu tham khảo để phục vụ cho việc giảng dạy bộ môn. Trong quá trình dạy một tiết học đạt kết quả cao, thì yếu tố đầu tiên là đồ dùng dạy học cần phải đầy đủ phong phú, tạo nên sự hấp dẫn sinh động trong giờ học.
Phòng học âm nhạc được thiết kế bục biểu diễn hợp lý, tạo sân khấu biểu diễn cho học sinh.
Thường xuyên động viên, khích lệ các em để tạo cho các em hứng thú trong học tập.
Tăng cường các hoạt động chuyên môn như : chuyên đề của trường , chuyên đề của phòng giáo dục, tập huấn nâng cao chuyên môn, giúp giáo viên có điều kiện học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao tay nghề.
 Qua quá trình thực hiện nghiên cứu nhưng chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự ủng hộ, đóng góp ý kiến của hội đồng chấm sáng kiến kinh nghiệm để sáng kiến của tôi được tốt hơn nữa. Tôi xin chân thành cảm cảm ơn!
	An Bình, ngày 24 tháng 2 năm 2023
Giáo viên thực hiện
Nguyễn Thị Lệ Hương
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sách giáo khoa âm nhạc lớp 1
- Bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống- NXB giáo dục 
Sách giáo khoa âm nhạc lớp 2
- Bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống- NXB giáo dục
Sách giáo khoa âm nhạc lớp 3
- Bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống – NXB giáo dục
Sách giáo khoa âm nhạc lớp 4, 5 –NXB giáo dục
Phương pháp dạy nhạc cho học sinh tiểu học – Tác giả Hoàng Long 
Âm nhạc và phương pháp giảng dạy – NXB giáo dục 
Dạy học âm nhạc ở tiểu học theo định hướng phát triển năng lực
Chương trình giáo dục phổ thông âm nhạc 2018
MỤC LỤC
 NỘI DUNG
TRANG
PHẦN MỞ ĐẦU
1
Lý do chọn đề tài
1
Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
3
Đối tượng nghiên cứu
5
Giới hạn nghiên cứu
5
Phương pháp nghiên cứu
5
PHẦN NỘI DUNG
6
Cơ sở lý luận
6
Thực trạng vấn đề nghiên cứu
7
Nội dung và hình thức của giải pháp
9
Mục tiêu của giải pháp
9
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
10
Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
24
Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng
25
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
27
 1. Kết luận
27
 2. Kiến nghị
28
Tài liệu tham khảo
30
Nhận xét đánh giá của hội đồng chấm SKKN


BẢNG TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Tên đề tài: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HỌC HÁT MÔN ÂM NHẠC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC”.
2. Nội dung lĩnh vực đề tài: Môn Âm nhạc
3. Tác giả: Nguyễn Thị Lệ Hương
Nhiệm vụ công tác: Giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc, trường Tiểu học Quang Trung. Thị xã Buôn Hồ.
Nội dung tóm tắt: 
Từ thực tế học tập của học sinh tôi mạnh dạn đưa ra một số kinh nghiệm trao đổi với mong muốn định hướng thị hiếu thưởng thức âm nhạc cho học sinh, đồng thời góp phần lưu giữ, bảo tồn giá trị văn học truyền thống của dân tộc, giúp cho tất cả học sinh Tiểu học yêu thích học hát, hát hay, hát đúng các bài dân ca, góp phần bảo tồn và phát huy được những giá trị văn hóa to lớn của dân tộc. Đó là lí do tôi chọn: ”Một số giải pháp nâng cao chất lượng học hát môn âm nhạc ở trường tiểu học”
 * Giải pháp 1: Nâng cao chất lượng giọng hát.
* Giải pháp 2: Dạy hát theo các bước.
 * Giải pháp 3: Rèn kỹ năng trình bày bài hát.
- Phạm vi áp dụng: Áp dụng cho tất cả các khối lớp ở trường Tiểu học.
- Thời điểm áp dụng: Áp dụng trong từng năm học..
- Hiệu quả mang lại: Căn cứ vào những kết quả thu được ở các khối lớp , tôi nhận thấy việc áp dụng một số giải pháp nâng cao chất lượng học hát vào việc hướng dẫn học sinh luyện hát, thực sự nâng cao hiệu quả của giờ dạy, phát huy được tính chủ động sáng tạo và tạo được sự hứng thú say mê của học sinh. Hình thành, phát triển năng lực âm nhạc dựa trên nền tảng kiến thức âm nhạc phổ thông và các hoạt động học tập đa dạng để trải nghiệm và khám phá nghệ thuật âm nhạc;
Nuôi dưỡng cảm xúc thẩm mĩ và tình yêu âm nhạc, nhận thức được sự đa dạng của thế giới âm nhạc và mối liên hệ giữa âm nhạc với văn hoá, lịch sử, xã hội cùng các loại hình nghệ thuật khác, hình thành ý thức bảo vệ và phổ biến các giá trị âm nhạc truyền thống; ó đời sống tinh thần phong phú với những phẩm chất cao đẹp, có định hướng nghề nghiệp phù hợp, phát huy tiềm năng hoạt động âm nhạc và phát triển các năng lực chung của học sinh.
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
.
.
.
..
..