Sáng kiến kinh nghiệm Một số trò chơi lồng ghép trong quá trình dạy học âm nhạc ở trường THCS

ĐỀ CƯƠNG SÁNG KIẾN
Môn: (Lĩnh vực) Âm nhạc.
Tên đề tài: Một số trò chơi lồng ghép trong quá trình dạy học âm nhạc ở trường THCS.
Tác giả: Trần Thị Thường
Đơn vị: Trường THCS Hưng Chính
Cấu trúc đề tài: Đề tài có cấu trúc gồm 3 phần chính: 
+ Đặt vấn đề
+ Nội dung nghiên cứu
+ Kết luận
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được trong đời sống của mỗi con người. Âm nhạc được coi là một loại hình nghệ thuật, phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sự biểu cảm của âm thanh cùng các phương tiện diễn tả âm nhạc như giai điệu, cường độ, âm sắc, hòa âm, cách cấu tạo, hình thức bản chất âm nhạc làm cho nó có thể truyền đạt sự vận động của tình cảm và ý tưởng trong tất cả những sắc thái tinh tế nhất.
	Ở lứa tuổi này hoạt động âm nhạc có ý nghĩa hết sức thiết thực. thông qua hoạt động âm nhạc nhằm góp phần giáo dục cái đẹp, làm cho các em có văn hóa trong nếp sống và việc làm, trong ứng xử, trong thưởng thức và sáng tạo nghệ thuật. Để đạt được yêu cầu thiết thực đó môn học âm nhạc ở bậc Trung học cơ sở cũng đã đưa ra các nội dung phù hợp nhằm phát triển toàn diện cho trẻ trong đó có các nội dung như học hát, nhạc lí ,tập đọc nhạc, âm nhạc thường thức nhằm phát triển khả năng nghe nhạc và hoạt động trò chơi âm nhạc. Vậy trò chơi âm nhạc là gì?
	Như chúng ta đã biết, việc vui chơi sau những giờ học tập sẽ đem lại sự sảng khoái, kích thích tinh thần con người trở lại học tập tốt hơn nhất là sau những giờ học căng thẳng thì vui chơi là điều cần thiết, như liều thuốc quý xua tan sự mệt nhọc, trò chơi âm nhạc là hoạt động gắn bó với đời sống con người nhất là đối với trẻ em, đây là hoạt động thiết thực ở lứa tuổi này, chơi cũng là một cách học. 
	 Thông qua hoạt động trò chơi các em rèn luyện được tính nhanh nhẹn, sự đoàn kết, tính đồng đội, sự sáng tạo trong môn học âm nhạc.
2. Mục đích, yêu cầu của biện pháp
- Giáo dục cho học sinh văn hóa âm nhạc
- Giúp các em yêu thích nghệ thuật âm nhạc
- Giúp học sinh hình thành một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm nhanh nhẹn, hoạt bát và sống vui tươi
- Nội dung giáo dục âm nhạc làm phong phú tình cảm lứa tuổi học trò.
3.Đối tượng nghiên cứu: Học sinh bậc THCS 
4. Phương pháp nghiên cứu
	- Phương pháp trò chơi
5. Thời gian và địa điểm nghiên cứu:
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2020 
- Địa điểm nghiên cứu: Tiến hành tại trường THCS Hưng Chính
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở khoa học:
Như chúng ta đã biết trong những năm qua từ khi bước sang thế kỉ XXI, sự nghiệp giáo dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bước cao hơn. Cho đến nay việc đưa âm nhạc vào học đường đã được chú trọng vì những lợi ích thiết thực của nó trong việc giáo dục học sinh thành những con người toàn diện. Bởi vậy dạy âm nhạc ở trường trung học cơ sở không nhằm đào tạo các em thành những con người hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp mà chủ yếu giáo dục văn hóa âm nhạc, làm cho các em yêu thích nghệ thuật âm nhạc. Hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm nhanh nhẹn, hoạt bát và sống vui tươi. Nội dung giáo dục âm nhạc làm phong phú tình cảm lứa tuổi học trò. Vì vậy tổ chức hoạt động trò chơi cho học sinh trong quá trình dạy học âm nhạc là một hoạt động rất thiết thực tạo cho các em một hứng thú học tập, nuôi dưỡng các em lòng ham muốn chính đáng không ngừng vươn tới những đỉnh cao của việc nắm kiến thức. Luôn tìm tòi học tập cái mới đồng thời tích cực sáng tạo cái đã học vào hoạt động thực tiễn .
Là giáo viên dạy môn âm nhạc bản thân tôi nhận thấy hoạt động trò chơi nhằm gây hứng thú cho học sinh trong quá trình giảng dạy âm nhạc là một trong những hoạt động hết sức quan trọng. Giáo viên lấy kiến thức trong nội dung bài học giúp các em tổ chức trò chơi, giáo viên sẽ là người điều khiển, học trò sẽ là người tham gia để từ đó thông tin bài học đến với trò hay củng cố kiến thức đã học một cách dễ hiểu, khắc sâu và nhớ lâu hơn.
	Xin giới thiệu các phương pháp tích cực hiện nay đã được giáo dục nhiều nước trên thế giới áp dụng trong dạy học nhằm “ tích cực hóa người học” đó là:
+ Phương pháp mô phỏng
+ Phương pháp động não
+ Phương pháp trao đổi nhóm
+ Phương pháp tranh cãi 
+ Phương pháp nghiên cứu điển hình
Nhưng phương pháp đó chưa được vận dụng nhiều trong dạy học hiện nay ở nước ta mà chỉ áp dụng một số phương pháp trên như: Phương pháp đổi nhóm, phương pháp mô phỏng là nhiều. Điều này khiến chúng ta cần phải quan tâm nhiều hơn nữa để việc áp dụng phương pháp trò chơi trong học tập ngày càng phổ biến rộng rãi hơn. 
2. Cơ sở thực tiễn:
Việc tổ chức trò chơi để lồng ghép kết hợp với phương pháp trao đổi nhóm trong học tập nhằm tích cực hóa hoạt động người học. “ Vừa học vừa chơi cũng chính là học”.
Chúng ta thấy rằng học trò khi học tập mệt mỏi,trong quá trình giảng dạy bộ môn nhằm khơi dậy cho các em một ý thức học tập bằng việc lồng ghép một số trò chơi trong dạy học hay tổ chức một trò chơi ngắn khi củng cố kiến thức đều rất thích, giờ học sẽ sôi nổi và đạt hiệu quả cao hơn.
Phương pháp lồng ghép trò chơi trong học tập sẽ hấp dẫn đối với học sinh trung học, phương pháp này sẽ tạo hứng thú, kích thích trí tưởng tượng tạo sự sáng tạo có kết hợp với phương pháp trao đổi nhóm khuyến khích giúp đỡ các em phát triển khả năng âm nhạc, bởi vì trong tập thể học sinh của một trường THCS thì số lượng học sinh có khả năng, năng khiếu thực sự là rất ít. Nếu chúng ta tổ chức hoạt động trò chơi có hiệu quả sẽ giúp cho các em tự học và bộc lộ khả năng của mình, bên cạnh đó hoạt động trò chơi thu hút tất cả các em học sinh đều có thể tham gia được, là cho các em không cảm thấy rụt rè e ngại khi học môn âm nhạc.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Tính mới của đề tài
- Đề tài đã đưa ra các mức độ đánh giá theo định hướng năng lực nhằm phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh thông qua việc thực hiện các trò chơi
- Đề tài tiếp cận Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018
2. Tính khoa học của đề tài
Đề tài nghiên cứu phù hợp với Chương trình giáo phổ thông 2018 hướng đến rèn luyện kĩ năng cho người học, với xu thế đổi mới phương pháp giáo dục theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh, phù hợp với tình hình thực tế của người học, người dạy và nhu càu của xã hội.
3. Tính khả thi
	Đề tài là kết quả đúc rút kinh nghiệm của bản thân và kinh nghiệm thực tiễn từ hoạt động dạy học. Đề tài có khả năng ứng dụng rộng rãi trong tất cả các tiết dạy đem lại hiệu quả thiết thực.
Kết quả đạt được:
	Thông qua các hình thức tổ chức hoạt động vui chơi âm nhạc. Học sinh được củng cố những kiến thức đã học đối với môn âm nhạc. Tạo điều kiện cho các em học sinh rèn luyện được kĩ năng, kiến thức cần thiết của môn âm nhạc, khả năng nghe nhạc, khả năng đọc nhạc và nhớ tên nốt nhạc, nhớ bài hát thực hành cách đánh nhịp, kiến thức âm nhạc thường thức
	Với việc áp dụng trò chơi lồng ghép trong các tiết học âm nhạc thì kết quả học tập được nâng lên rõ rệt so với khi chưa áp dụng. 100% đều đạt được kết quả tốt, và có nhiều em tỏ ra có năng khiếu về bộ môn.
5. Kiến nghị đề xuất
	Đối với việc tổ chức trò chơi cho học sinh trong quá trình dạy học âm nhạc cũng như tất cả các bộ môn khác. Ngoài năng lực của người tổ chức ra thì phương tiện để hỗ trợ cho việc tổ chức trò chơi cũng là yêu cầu quyết định thành công. Vì vậy trong khi tổ chức trò chơi cần có những đồ dùng dạy học cần thiết như: Bàn quay giống như chiếc nón kì diệu, chuông báo tín hiệu khi có câu trả lời, các dụng cụ dạy nhạc cần thiết. Bên cạnh đó cần có những phương pháp để tổ chức hoạt động trò chơi phong phú, linh hoạt hơn.