Sáng kiến kinh nghiệm Rèn luyện kỹ năng học môn âm nhạc cho học sinh lớp 1 trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc

g hoa/ cùng hái /đem về nhà.
+ Đọc lời ca bằng hình ảnh trực quan sinh động
Ví dụ: “Tổ quốc ta” nhạc và lời Mộng Lân. Có lời ca như sau
Tổ quốc ta rộng bao la
Ngàn đất đai vì nhiêu động lúa xanh mởn mơ Rừng núi cao biền xanh xanh
Tổ quốc ta đẹp sao dải đất Bắc Nam nối liền
Tổ quốc ta rừng bao lao	Ngàn đất đai phì nhiêu đồng lứa xanh mởn mơ
Rừng núi cao, biển xanh xanh	Tổ quốc ta đẹp sao dải đất Bắc Nam nối liền Qua thời gian sử dụng cách làm này, tôi nhận thấy sự chuyển biến tích cực trong quá trình học tập của học sinh. Các em rất thích thú với việc nhìn tranh minh họa để
liên tưởng và gợi nhớ đến lời ca. Các em luôn có sự chủ động và tập trung cao độ khi đọc lời ca, đôi khi còn thi đua với nhau xem ai thuộc nhanh nhất. Từ đó giúp các em vừa nhanh thuộc lời vừa nhớ lâu. Đó là điều tôi hài lòng nhất khi sử dụng phương pháp này.
Rèn luyện kỹ năng đọc nhạc ký hiệu bàn tay
Kỹ năng đọc nhạc theo ký hiệu bạn tay được là phương pháp đọc nhạc mà các nốt nhạc mà các nốt nhạc được kí hiệu bằng các tư thế khác nhau của bàn tay phương pháp này phù hợp với đặc điểm tư duy của học sinh đặc biết là đối với các em lứa tuổi tiểu học với tư duy trực quan bằng hình ảnh cụ thể. Mỗi một âm trong hệ thống bảy nốt nhạc sẽ tương ứng với một ký hiệu của bàn tay để học sinh có thể vừa đọc nhạc vừa dùng tay của mình để thể hiện kí hiệu đó. Thống thường thì đọc nhạc kí hiệu bàn tay được quy định rất cụ thể qua bàn tay tuy nhiên việc nhớ các kí hiệu đó đối với các em nhất là đối với các em học sinh lớp một, là một điều khá khó khăn buộc người GV phải đưa ra một ý tưởng sáng tạo vừa giúp các em tiếp cận với phương pháp đọc nhạc ký hiệu bàn tay vừa nâng cao kỹ năng việc nắm vững những kí hiệu đó với kinh nghiệm của bản thân tôi đưa ra ý tưởng giúp học sinh nhớ và có thể đọc nhạc thuần thục thông qua các ký hiệu bàn tay đó là bản thân sẽ sử dụng mũ có gắn các ký hiệu bàn tay sẽ cho học sinh đóng vai các ký hiệu bạn tay các nốt. Đô- Rê – Mi – Fa - Son – La – Si. Riêng đối với các em lớp 1 chỉ làm quen với ba kí hiệu bàn tay đó là Đô - Rê - Mi
Ví dụ: Em A sẽ đóng vai nhân vật bạn Đô sẽ làm kí hiệu bạn Đô tức là bàn tay
nắm lại lòng bàn tay úp xuống
Bạn Đô
GV cho học sinh thực hiện ký hiệu bàn tay nốt Đô GV có thể cho HS đó đội chiếc mũ có hình ký hiệu nốt Đô để em đó dễ nhớ tên ký hiệu nột nhạc, với hình thức này bản thân nhận thấy các em rất hào hứng và thích thú được thể hiện sự đam mê thảo thích mà chính môn học mang lại.
Bạn Rê
Ví dụ GV cho một bạn B đóng vai bạn Rê sẽ làm kí hiệu Rê giống như hình bên và cũng với hình thức tương tự như bạn Đô. Hs vừa thể hiện ký hiệu của nốt Rê vừa đội lên đầu mình
chiếc mũ có hình ký hiệu nốt Rê.
Bạn Mi

Ví dụ: Gv cho một bạn C đóng vai Mi sẽ làm kí hiệu Mi giống như hình bên và cũng với hình tương tự như bạn Đô và Rê vừa đội lên đầu chiếc mũ gắn hình kí hiệu Mi
vừa làm động tác tay để thể hiện đó là nốt mi
Ban nhạc Đô – Rê – Mi của bọn tớ nhé
Rèn luyện kỹ năng sử dụng đa bộ gõ
Trong âm nhạc thì có nhiều dụng cụ có thể phát ra âm thanh. Từ nhưng âm thanh đó GV cho học sinh áp dụng vào bài học của mình ví dụ trong một tiệt học âm nhạc GV sử dụng nhiều bộ gõ của nhiều loại đạo cụ khác nhau. Như trống con, thanh phách, song loan, mõ, vỏ dừa để tạo ra nhiều âm thanh trong một tiết học có như vậy sẽ tạo được hứng thú học tập của học sinh. Trong quá trình học GV cho học sinh thay đổi bộ gõ của mình với bạn để các em cảm nhận sâu sắc hơn về âm thanh của bộ gõ đó cung như áp dụng vào trong bài học của mình
Hình ảnh HS sử dụng bộ gõ bằng vỏ dừa	Hình ảnh HS sử dụng bộ gõ Song loan
Hình ảnh HS sử dụng nhạc cụ Trống con	Hình ảnh HS sử dụng Thanh phách
Hình ảnh học sinh sử dụng nhiều bộ gõ trong một tiết học
Từ việc sử dụng nhiều bộ gõ trong một tiết nhạc thì bản thân cảm thấy học sinh rất hứng thú, trước khi chưa được sử dụng nhiều bộ gõ thông thường các em chỉ dùng bằng tay để phát ra âm thanh theo nhịp theo phách.Nhưng từ khi cho các em tiếp cận với nhiều loại nhạc cụ gõ, thì bản thân nhận thấy các em đã sử dụng thành thạo các loại nhạc cụ, các em có thể trao đổi với nhau nhiều loại nhạc cụ gõ trong một tiết học. Chính vì một tiết học các em được sử dụng nhiều loại nhạc cũ gõ cho nên càng làm cho tiết học trở nên sinh động và sổi nổi rất nhiều.
+ Rèn luyện kỹ năng vận động cơ thể
Vận động cơ thể theo nhịp điệu là phương pháp sử dụng các bộ phận trên cơ thể như (lắc lư đầu, giậm chân, vỗ tay) vận động theo nhịp diệu của bài hát. Các âm thanh được tạo ra bới tiếng vỗ tay, búng tay, vô trên đùi, trên cánh tay, giậm chân là âm thanh khi các em sử dụng cơ thể vận động theo các mẫu hình tiết tấu đơn giản hoặc bài hát đã học. Với kỹ năng này GV cho các em áp dụng qua các bài hát đã học
Ví dụ: bài Vào rừng hoa nhạc và lời Việt Anh Gv cho học hát kết hợp sử dụng vỗ hai bàn tay vào nhau và dùng tay phải vỗ vai trai và tay trai vỗ vai phải. Hình thức này được thể hiện như sau:
Cầm tay nhau cùng đi chơi,
đi khắp nơi hái bông hoa tươi Vào đây chơi rừng hoa tươi
chim líu lo hót nghe vui vui
Vào	rừng	xem	hoa nghe	tiếng	chim	rừng	reo	ca Tìm	vài	bông	hoa	cùng	hái đem	về	nhà.
Ví dụ bài Lớp một thân yêu nhạc và lời Bùi Anh Tôn Gv có thể cho các em kết hợp vỗ đùi, vô tay, búng tay
tiên
Kìa	tiếng	trống	 trường	vang Em	bước	vào	lớp	một
hay
Từng	nét	chữ	đầu	trang	sách	học	điều
Hòa	nhịp	cùng	tiếng	ca Rộn	ràng	muôn	lá	hoa
Chúng	mình	cùng	nắm	tay	ơi	lớp	một	thân	yêu
Việc kết hợp bộ gõ cơ thể vào trong các giờ học cũng là một niềm đam mê hứng thú học tập của các em. Với sự kết hợp với phong cách này tạo cho các em bước đầu có những sự chuyển biến đáng kể các em có thể nghe giai điệu âm thanh của bài hát mà chân, tay, đầu, mình có thể lắc lư theo tiếng nhạc và đặc biệt hơn nữa là các em có thể phát triển năng khiếu của mình một cách toàn diện. với kỹ năng này tôi thấy học sinh của mình không chỉ các em lớp một mà tát cả các em học sinh trong toàn trường diều hứng thú và tiếp thu một cách rất tích cực. Mỗi giờ học các em lại rất hứng khởi đặc biệt là đối với các em học sinh lớp một dường như các em rất mong chờ mỗi khi có tiết âm nhạc để được thỏa sức mình vào trong giai điệu của bài hát. Bản thân rất hài với việc hằng ngày sử dụng kỹ năng này cho học sinh và cảm thấy rất vui khi tạo được niềm đam mệ học tập cho các em.
+ Rèn luyện kỹ năng hát và múa phụ họa với hình thức biểu diễn
Trong âm nhạc kỹ năng hát và múa phụ họa là một hoạt động rất được nhiều em học sinh thích thú bới với lứa tuổi của các em còn rất ngây thơ luôn được thích hát và thích múa chính vì vậy bản thân đã nhận thấy việc nâng cao và rèn kỹ năng cho các em có được sự tư tin biễu diễn trước lớp là một việc làm thiết thực và rất bỗ ích. Có thể nói rằng khi các em được lên biễu diễn một bài hát giống như các em vừa được tẩm bổ thêm một vị thuốc bổ vào trong cơ thể. Tuy nhiên để tạo ra được sự phấn khởi và thích thú của các em thì GV cần có sử đổi mới và rèn kỹ năng tiếp thu bài học của các em, một tiết học kết hợp hát, múa với hình thức biểu diễn trước lớp muốn trở nên sinh động thì điều đầu tiên GV cần phải có các đạo cụ biểu diễn, ví dụ như Hoa múa, quạt múa, nón, mũ các con thú,.những đạo cụ đó luôn mang đến cho các em sự hào hứng và kích thích sự tư duy sáng tạo của các em. Qua một số giờ dạy bản thân cho các em luôn được sử dụng đạo cụ phục vụ cho hình thức biễu diễn và cụ thể hóa vào một số hình ảnh như:
Các bạn thấy chúng tớ múa có đẹp không nào?
Hôm nay chúng tớ được biễu diễn hoa múa và chiếc nón lá dễ thương không nè
Thích quá các bạn ơi!
c. Mối liên hệ giữa giải pháp, biện pháp.
Giải pháp là cơ sở lí luận chung, là những kinh nghiệm ta đúc rút ra được sau nhiều năm giảng dạy.
Biện pháp là cách thức để ta tiến hành giải quyết các vấn đề do giải pháp đặt ra. Chính vì vậy mà giải pháp và biện pháp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Phải có giải pháp đúng đắn thì người giáo viên mới truyền đạt được kiến thức cho học sinh một cách tốt nhất và người học sinh có thể lĩnh hội được nhanh nhất. Và cũng phải có những biện pháp đúng đắn thì giải pháp kia mới được thực hiện một cách tốt nhất. Và đối với môn Âm nhạc cũng vậy, người giáo viên phải có giải pháp tối ưu thì mới thu hút được học sinh yêu thích môn Âm nhạc, từ đó các em mới học tốt môn Âm nhạc. Và để thực hiện được giải pháp tối ưu đó thì người giáo viên cũng phải vạch ra những biện pháp hữu hiệu nhất mới có thể đưa giải pháp do mình đặt ra đến đích cuối cùng một cách hoàn thiện nhất.
d .Kết quả khảo nghiệm
Qua quá trình giảng dạy, bản thân nhận thấy kết quả đạt được là rất khả quan các em rất say mê hứng thú học tập. Tuy nhiên để đạt được những kết quả này không phải trong một vài tiết học mà đó là cả một quá trình. Giáo viên phải có sự kiên trì bền bỉ rèn luyện các kỹ năng đồng thời luyện tập, hoà mình với học sinh, hiểu được đặc điểm tâm lí của từng học sinh, áp dụng những hình thức và phương pháp hướng dẫn khác nhau. Vì trong các phương pháp dạy học không có phương pháp nào là vạn năng mà giáo viên phải biết kết hợp hài hoà sáng tạo thì mới phát huy được năng khiếu cũng như tinh thần say mê học tập của học sinh. Kết quả đánh giá học lực bộ môn Âm nhạc tính đến tại thời điểm hiện tại của các em học sinh khối lớp 1 không có học sinh xếp loại chưa hoàn thành, học sinh hoàn thành tốt và hoàn thành đã tăng lên rõ rệt. Sau một thời gian nâng cao rèn luyện kỹ năng học âm nhạc cho học sinh lớp 1 theo CTGDPT 2018 thì bản thân nhận thấy các em tiến bộ rõ rệt qua các tiết dạy học sinh hào hứng và rát thích mối khi có giờ học âm nhạc. (có phụ lục đính kèm).
Cụ thể kết quả đạt đạt đươc cuối năm học:
Khối
TSHS
Hoàn thành
tốt
%
Hoàn
thành
%
CHT
%
1
103
40
38,8%
63
61,2%
0
0%
Tổng
103
40
38,8%
63
61,2 %
0
0%

Sau một thời gian rèn luyện nâng cao kỹ năng học âm nhạc cho học sinh lớp 1 theo chương trình GDPT 2018 thì bản thân nhận thấy các em tiến bộ rõ rệt, các em hứng thú tham gia các kỹ năng biễu diễn, kỹ năng sử dụng các nhạc cụ gõ, kỹ năng sử dụng kí hiệu bàn tay hàu như các kỹ năng trên đều mang đến cho các em một sự tự tin rất mãnh liệt vào bản thân mình. Và kết quả đó được chứng mình bằng kết quả
khảo sát cho thấy học sinh hoàn thành tốt chiếm tỉ lệ 38,8% học sinh hoàn thành chiếm tỉ lệ 61,2% và không có học sinh chưa hoàn thành ngoài những số liệu nêu trên, các nhạc cụ gõ đệm của tôi còn được đưa vào sử dụng làm đạo cụ múa cho các buổi văn nghệ ngoại khóa trong nhà trường. Ngoài ra học sinh trường còn đạt được rất nhiều giải cao trong các cuộc thi hội diễn văn nghệ do PGD và các ban ngành tổ chức.
Kết luận, kiến nghị
Kết luận
Đất nước và nhân loại đã và đang bước sang một giai đoạn phát triển mới với những yêu cầu mới về phát triển nguồn nhân lực, phát triển con người.
Sau hơn 30 năm đổi mới, đất nước ta đã vướt qua nhiều khó khăn thách thức, đạt được những thành tưu to lớn, trong đó có ngành giáo dục và điều đặc biệt là trong đó có ngành giáo dục âm nhạc. Giáo dục âm nhạc tạo cơ hội cho học sinh được trải nghiệm và phát triển năng lực âm nhạc, giáo dục âm nhạc góp phần phát triển cho học sinh các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chắm chỉ, trung thực, trách nhiệm, cùng các năng lực tự chủ, tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và hợp tác để trờ thành những công dân toàn diện về nhân cách, hài hòa về thể chất và tinh thần.
Để dạy tốt môn âm nhạc, mỗi giáo viên cần có lòng yêu nghề, mến trẻ, có ý thức trách nhiệm và tinh thần cầu tiến. Phải hướng các em tới những cái hay, cái đẹp từ đó tạo lòng yêu thích, say mê âm nhạc. Việc rèn luyện cá kỹ năng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Trong đó yếu tố có tầm quan trọng hàng đầu là chúng ta phải bồi dưỡng được một đội ngũ giáo viên âm nhạc giỏi. Cùng với sự quan tâm của gia đình, nhà trường, xã hội. Sự cố gắng của bản thân học sinh. Các yếu tố này có mối quan hệ chặt chẽ, biện chứng và ràng buộc lẫn nhau. Để quá trình học tập môn âm nhạc của học sinh lớp 1 đạt được hiệu quả tốt nhất thì cần biết phối hợp linh hoạt các yếu tố trên. Trải qua quá trình tìm hiểu, suy nghĩ bản đã áp dụng những kỹ năng trên vào trong quá trình giảng dạy cho học sinh lớp 1 và nhận thấy được những chiều hướng tích cực trong việc nâng cao hệu quả cho học sinh lớp 1 học môn âm nhạc. Khiến các em hứng thú và ham mê bộ môn này hơn, hướng các em đến cái hay, cái đẹp trong cuộc sống. Từ đó góp phần giúp các em hoàn thiện nhân cách toàn diện nhất.
Kiến nghị
Để nâng cao chất lượng học tập bộ môn Âm nhạc cho học sinh Tiểu học bản thân xin có một số ý kiến đề xuất như sau:
Tiếp tục bổ sung đồ dùng học tập, đồ dùng giảng dạy của bộ môn nhằm đáp ứng nhu cầu học tập và phát triển của xã hội.
Đối với nhà trường và các cấp quản lí thường xuyên động viên, khích lệ các GV cũng như các em học tập trong công tác văn hóa văn nghệ, đặc biệt là các em có năng khiếu nổi trội.
Với chường trình GDPT mới 2018. Là một chường trình toàn diện cả về phẩm chất và năng lực chính vì vậy việc cung cấp đồ dùng dạy học cho bộ môn là một điều rất quan trong.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ mà bản thân đã thực hiện trong quá trình giảng dạy, rất mong được sự góp ý của BGH và các đồng chí đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn.
Bình Thuận, ngày 12 tháng 03 năm 2022
Người viết
Nguyễn Thị Lân
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sách giáo khoa Âm nhạc bộ kết nối tri thức với cuộc sống khối lớp 1 của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam in năm 2010
Sách giáo viên Âm nhạc các khối lớp của Nhà xuất bản giáo dục in năm 2008
Sách thiết kế bộ môn Âm nhạc của Nhà xuất bản Hà Nội in năm 2006
Căn cứ vào quyết định số 12/2003- QĐ/BGD&ĐT ban hành ngày 24/3/2003 về việc làm và sưu tầm một số ĐDDH tự phục vụ cho hoạt động dạy học của giáo viên
Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy định đánh giá học sinh tiểu học, có hiệu lực kể từ ngày 15 tháng 10 năm 2014,
Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho Giáo viên theo thông tư số 26/2012/TT- BGD ĐT ban hành ngày 10 tháng 7 năm 2012
Tài liệu tham khảo về giáo dục âm nhạc - Nhà xuất bản Giáo Dục.
Băng, đĩa nhạc chương trình giáo dục môn Âm nhạc – Nhà xuất bản Giáo Dục
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU
Trang 1
1. Lý do chọn đề tài
Trang 1-2
2. Mục tiêu – Nhiệm vụ của đề tài
Trang 3-4
3. Đối tượng nghiên cứu
Trang 4
4. Giới hạn của đề tài
Trang 4
5. Phương pháp nghiên cứu
Trang 4
II. PHẦN NỘI DUNG
Trang 4
1. Cơ sở lý luận
Trang 4-5
2. Cơ sở thực tiễn (Thực trạng)
Trang 5
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
Trang 6
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Trang 6
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Trang 6-14
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Trang 14-15
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng
Trang 15-16
III. PHẦN KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
Trang 16
1. Kết luận
Trang 16
2. Kiến nghị
Trang 17
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trang 18
MỤC LỤC
Trang 19

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
HS GV BGH SGK PGD VD PPDH TĐN PHHS
Học sinh Giáo viên
Ban giám hiệu Sách giáo khoa Phòng giáo dục Ví dụ
Phương pháp dạy học Tập đọc nhạc
Phụ huynh học sinh
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP THỊ XÃ