Sáng kiến kinh nghiệm Tích hợp kiến thức liên môn trong giảng dạy môn Âm nhạc
Âm nhạc là nghệ thuật của âm thanh hay nói cách khác thì âm nhạc chính là cái nôi của ngôn ngữ và mãi mãi là ngôn ngữ chung của toàn nhân loại.
Qua các bài hát, các bài tập đọc nhạc và âm nhạc thường thức giáo dục cho các em có tình cảm, đạo đức trong sáng lành mạnh, hướng tới cái đẹp trong cuộc sống. Nhân dân ta vốn có truyền thống yêu ca hát, tiếng hát đã gắn liền với cuộc sống lao động và đấu tranh. Từ bao đời nay tiếng hát là tiếng nói của trái tim là bình minh của ngày mới nó đã trở thành nghệ thuật Âm nhạc được mọi người yêu thích.
Xã hội ngày càng phát triển, vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh ngày càng được quan tâm. Bên cạnh nhiều tấm gương tiêu biểu của các em học sinh về tính hiếu học, tinh thần vượt khó trong học tập và nghĩa cử cao đẹp sẵn sàng hi sinh bản thân mình để đem lại cuộc sống cho người khác (nhịn ăn sáng để giúp đỡ người nghèo khổ hay bớt chút thời gian để thăm nghĩa trang liệt sĩ hay giúp đỡ những gia đình có công với cách mạng... ). Vẫn còn một số học sinh vì tác động của phim ảnh,lối sống hưởng thụ, các trò chơi điện tử đang dần biến mình thành học sinh hư, suy thoái về đạo đức và không nhớ tới công ơn của cha mẹ, thầy cô và của thế hệ cha ông đi trước. Sẽ ra sao nếu trong quá trình hội nhập, chúng ta không ý thức đầy đủ về cội nguồn dân tộc?
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Tích hợp kiến thức liên môn trong giảng dạy môn Âm nhạc

Việt Nam. “ Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng ba” Hàng năm vào dịp tháng 3 nhà trường kết hợp với đoàn thanh niên tổ chức cho học sinh toàn trường về miền đất tổ Phú Thọ .GV cho HS nghe bài hát : “ Về với đền Hùng” nhạc và lời Nguyễn Anh Trí 5.Dặn dò: ( 1p) GV giao bài tập về nhà - Học thuộc bài hát “ Nổi trống lên các bạn ơi!” của nhạc sĩ Phạm Tuyên - GV giao bài tập về nhà cho các nhóm chuẩn bị cho tiết 23 Chủ đề 2: “Gia đình”- Tiết 23- Bài 6 HS có năng lực học TB và yếu ( Nhóm 1) HS có năng lực học khá (Nhóm 2) HS có năng lực học giỏi (Nhóm 3) Cả lớp Ghi chú -Tìm hiểu thông tin về tác giả bài hát “ Chỉ có một trên đời” - Kể tên một số sáng tác của nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu viết cho thiếu nhi. - Sưu tầm một số bài hát,tranh ảnh, clip nói về tình cảm “Gia đình”. - Tìm một số bài thơ có nội dung ca ngợi về tình cảm “Gia đình”. - Dùng kiến thức liên môn để nêu bật chủ đề“ Gia đình” - Lấy ví dụ minh họa một số việc làm cụ thể của bản thân thể hiện tình cảm “ Gia đình” HS hoàn thiện nhiệm vụ được giao ở nhà, trao đổi thống nhất giữa các nhóm. - GV điều chỉnh giám sát phần chuẩn bị của HS Tuần 2- Chủ đề 2: “Gia đình” Tiết 23- Bài 6 - Ôn tập bài hát: Nổi trống lên các bạn ơi! ! - Tập đọc nhạc: TĐN số 6 II- Chuẩn bị của GV và HS: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Sách giáo khoa, sách giáo viên - Đĩa nhạc, đàn phím điện tử, đầu đĩa, đài. - Đàn và hát thành thạo bài " Chỉ có một trên đời". - Tranh ảnh, clip tư liệu có liên quan đến bài học. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Sách giáo khoa, vở ghi, nhạc cụ gõ đệm, hoàn thiện các câu câu hỏi đã được giao về nhà của tiết học trước. III- Tiến trình dạy học: 1.Ổn định tổ chức lớp ( 1p) 2 Kiểm tra bài cũ- Đan xen trong tiết dạy. 3.Bài mới : (38p) Hoạt động của GV và HS GV sử dụng PowerPointy GV thực hiện đúng quy trình của tiết học hát theo đúng chuẩn kiến kĩ năng môn học GV yêu các nhóm cử đại diện báo cáo các nội dung chủ đề theo sự phân công Hoạt động 1( 16p): Ôn tập bài hát: Nổi trống lên các bạn ơi! GV dạy theo đúng tiến trình của bước ôn tập bài hát theo đúng chuẩn kiến thức kĩ năng môn học. *Khởi động - GV đàn giai điệu một câu hát trong bài Nổi trống lên các bạn ơi! - HS nhận biết câu nhạc trên có trong bài Nổi trống lên các bạn ơi! - GV cho HS xem clip biểu diễn bài hát “Nổi trống lên các bạn ơi!” - GV dùng bộ nhớ của đàn phím điện tử có ghi sẵn giai điệu và phần đệm của bài hát để HS hát theo- GV chỉ huy. - GV đệm đàn cho HS hát bài với sắc thái nhẹ nhàng, phát âm gọn gàng, hát nẩy và ngắt hơi đúng chỗ. Chỗ ngân giọng phải kéo dài đủ trường độ 2 phách rưỡi. - GV cho HS tập hát đuổi ở đoạn nhạc 2 - GV hướng dẫn HS hát theo một số hình thức như: Đơn ca,song ca, tốp ca có kết hợp một số động tác phụ họa và thể hiện hát hòa giọng có lĩnh xướng. - GV kết hợp kiểm tra một số cá nhân hát lại bài và kết hợp sửa sai. - GV củng cố phần ôn hát bằng trò chơi xem hình ảnh đoán câu hát. GV hỏi: Hình ảnh trên có nội dung phù hợp với câu hát nào trong bài hát “Nổi trống lên các bạn ơi!”? HS hình ảnh trên có nội dung phù hợp với câu hát “ Trong tình thương bao la của mẹ Việt Nam” GV chốt: Đúng đấy các em ạ “ Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ” tình yêu của mẹ hiền dành cho mỗi chúng ta không thể nói hết bằng lời. Ta lớn lên bằng lời ru ngọt ngào của mẹ và sự dạy dỗ của người cha và đó là tình cảm thiêng liêng nhất trong cuộc đời mỗi con người. Nhạc sĩ Phạm Trọng cầu đã khéo léo dùng giai điệu nhẹ nhàng viết bài hát “ Chỉ có một trên đời” mà hôm nay chúng ta được học. Hoạt động 2 ( 22p): Tập đọc nhạc: TĐN số 6 Chỉ có một trên đời ( Trích) Nhạc: Trương Quang Lục Lời: Dựa theo ý thơ Liên Xô * Giới thiệu bài TĐN số 6 Nhóm 1: Cử đại diện nhóm trình bày PowerPointy( Tư liệu chuẩn bị lưu vào USB) - Một số sáng tác tiêu biểu: ( Cho con; Một trái tim một quê hương; Trường làng tôi; Ước mơ hồng; Nhịp cầu tre; Quê hương) GV nhận xét phần trình bày của Nhóm 1 và cho HS nghe trích đoạn một số sáng tác của nhạc sĩ. VD: Cho con; Một trái tim một quê hương; Trường làng tôi; Ước mơ hồng; Nhịp cầu tre; Quê hương) GV cho HS chơi trò chơi nghe giai điệu đoán tên bài. GV đàn một câu trong bài “ Trường làng tôi” HS nhận biết GV cho HS xem clip bài hát Chỉ có một trên đời * Tìm hiểu bài Tập đọc nhạc GV thực hiện đúng quy trình của tập đọc nhạc theo đúng chuẩn kiến kĩ năng môn học GV hỏi: giúp HS ôn lai kiến thức về nhịp 6 8 Bài TĐN số 6 viết nhịp? Nhịp đầu thiếu hay đủ? Bài chia làm mấy câu? Bài viết giọng gì? HS trả lời: Bài viết nhịp 6 8 Nhịp đầu tiên là nhịp thiếu( nhịp lấy đà),giai điệu của bài xây dựng trên giọng Đô trưởng, bài chia làm 2 câu. * Luyện tập cao độ - GV cho HS luyện tập cao độ giọng Đô trưởng * Luyện tập tiết tấu * Tập đọc từng câu - GV dạy theo lối móc xích hết câu 1 đến câu 2 cho đến hết bài. * Đọc cả bài - GVcho HS ghép cả bài kết hợp gõ đệm và đánh nhịp 6. 8 * Ghép lời ca - GV đàn HS ghép lời ca kết hợp gõ đệm theo nhịp, phách. GV hỏi: Nêu cảm nhận của mình sau khi học xong bài TĐN? GV lồng ghép giáo dục truyền thống “ Gia đình” GV hỏi: Câu hát “ Riêng mặt trời chỉ có một mà thôi. Và mẹ em chỉ có một trên đời” được tác giả nhắc thêm một lần nữa nhằm mục đích gì? HS trả lời: Tác giả sử dụng nghệ thuật so sánh người mẹ và hình ảnh mặt trời nhằm ca ngợi tình yêu lớn lao của mẹ không gì thay thế được GV yêu cầu nhóm 3 trình bày phần chuẩn bị Nhóm 3:Cử đại diện nhóm trình bày PowerPointy( Tư liệu chuẩn bị lưu vào USB) Hình ảnh về gia đình Một số bài hát có nội dung viết về đề tài “Gia đình” Lớp 6: Học hát bài “Bài Niềm vui của em”, “Bài Ngày đầu tiên đi học” Lớp 7: Bài đọc thêm – Nhạc sĩ Bùi đình Thảo và bài hát Đi học Một số bài khác: Bài Nhật kí của mẹ; Bài gặp mẹ trong mơ; Ba ngọn nến lung linh... Nhóm 2 cùng Nhóm 1 và Nhóm 3 thảo luận và cử đại diện hát một số câu trong các bài hát vừa tìm được. GV nhận xét và chốt: Đề tài về “ Gia đình” là nguồn cảm hứng vô tận của các nhạc sĩ, nhà thơ, nhà văn có nhiều câu ca dao, có nhiều câu chuyện cảm động về tình cảm gia đình. GV hỏi yêu cầu nhóm 3 trình bày phần chuẩn bị Nhóm 3: Cử đại diện nhóm trình bày phần chuẩn bị (Tích hợp môn văn 7 – Ca dao dân ca- Những câu hát về tình cảm gia đình) Công cha như núi ngất trời Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển đông Núi cao biển rộng mênh mông Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi! Chiều chiều ra đứng ngõ sau Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. Ngó lên nuộc lạt mái nhà Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu. Anh em nào phải người xa Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân Yêu nhau như thể tay chân Anh em hòa thuận hai thân vui vầy. GV nhận xét phần trình bày của Nhóm 3 lồng ghép giáo dục truyền thống “ Gia đình”. Gia đình là mái ấm hạnh phúc lớn nhất mà ta từng có, nơi đó ta được bố mẹ yêu thương chăm sóc lo lắng, hạnh phúc gia đình là thứ quý giá nhất trong cuộc sống và hãy biết trân trọng những gì mình đang có. GV cùng HS thảo luận tích hợp liên môn văn - Hình ảnh người mẹ có trong các tiết văn học mà chúng ta đã được học GV mời một số HS trả lời . - Hình ảnh người mẹ có trong văn bản “ Cổng trường mở ra”. Qua văn bản chúng ta thấy qua những dòng tâm tình, nhỏ nhẹ và sâu lắng, bài văn giúp ta hiểu thêm tấm lòng thương yêu, tình cảm sâu nặng của người mẹ đối với con và vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người. - Hình ảnh người mẹ qua bài thơ “Thư gửi mẹ” của ( Hen-rich Hai –nơ, tế Hanh dịch) Tình cảm gia đình còn được thể hiện qua văn bản “ Mẹ tôi”của Ét- môn- đô đơ A- mi- xi. Phận làm con hãy nhớ rằng tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình thương yêu đó HS tích hợp kiến thức môn văn 8 Tiết 1- Bài 1:Tôi đi học Tiết 5,tiết 6 – Bài 2: Trong lòng mẹ 4. Củng cố: ( 4 p) - GV đàn HS hát lời bài TĐN số 6 kết hợp gõ đệm theo nhịp GV cùng HS thảo luận cho HS nêu một số việc làm cụ thể về việc thể hiện tình cảm với gia đình: HS tích hợp kiến thức môn GDCD 7 Tiết 13- Bài 10: Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ Thương yêu,giúp đỡ, động viên người thân trong gia đình.Trân trọng, gìn giữ hạnh phúc gia đình và biết phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình.. 5.Dặn dò: ( 1p) GV giao bài tập về nhà - Tập đọc nhạc và ghép lời ca bài TĐN số 6 GV giao bài tập về nhà cho các nhóm chuẩn bị cho tiết 24 Chủ đề 3: “ Biết ơn” - Tiết 24- Bài 6 Tuần 3- Chủ đề 3: “Biết ơn” Tiết 24- Bài 6 - ÔN tập Tập đọc nhạc: TĐN số 6 - Ôn tập bài hát: Nổi trống lên các bạn ơi! ! - Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn và bài hát Biết ơn Võ Thị Sáu( Tiết 21- bài 5) II- Chuẩn bị GV và HS: 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Sách giáo khoa, sách giáo viên - Đĩa nhạc, đàn phím điện tử, đầu đĩa, đài. - Đàn và hát thành thạo bài "Biết ơn Võ Thị Sáu". - Tranh ảnh, clip tư liệu có liên quan đến bài học. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Sách giáo khoa, vở ghi, nhạc cụ gõ đệm III- Tiến trình dạy học: 1.Ổn định tổ chức lớp ( 1p) 2. Kiểm tra bài cũ- Đan xen trong tiết dạy. 3. Bài mới : (38p) Hoạt động của GV và HS GV sử dụng PowerPointy GV thực hiện đúng quy trình của tiết học theo đúng chuẩn kiến kĩ năng môn học Hoạt động 1 ( 10 p): Ôn tập Tập đọc nhạc: TĐN số 6 Chỉ có một trên đời ( Trích) Nhạc: Trương Quang Lục Lời: Dựa theo ý thơ Liên Xô GV hỏi: Giúp HS ôn lại kiến thức về nhịp 6 8 - GV đàn giai điệu bài TĐN số 6 cho HS nhớ lại cách đọc - GV đàn bắt nhịp cho HS đọc nhạc bài TĐN số 6 kết hợp gõ đệm theo nhịp, phách và đánh nhịp 6 8 GV hỏi: Tìm một số bài hát viết ở nhịp 6 8 HS trả lời: Bài hát Khát vọng mùa xuân Bài TĐN số 5 Hoạt động 2( 10p): Ôn tập bài hát: Nổi trống lên các bạn ơi! *Khởi động - GV đệm đàn và bắt nhịp cho HS hát lại bài Nổi trống lên các bạn ơi! - GV cho HS ôn lại bài hát theo nhóm, tổ và cá nhân kết hợp động tác phụ họa. - GV hướng dẫn HS tập biểu diễn tốp ca trước lớp Hoạt động 3 ( 20p): Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn và bài hát Biết ơn Võ Thị Sáu( Tiết 21- bài 5) 1.Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn Nhóm 1: Cử đại diện nhóm trình bày PowerPointy( Tư liệu chuẩn bị lưu vào USB GV nhận xét phần trình bày của Nhóm 1 và cho HS nghe trích đoạn một số sáng tác của nhạc sĩ. VD:Noi gương lí Tự Trọng; Ca ngợi Trần Thị Lý; Ca ngợi Nguyễn Văn Trỗi; Nguyễn Viết Xuân cả nước yêu thương; Khâu áo gửi người chiến sĩ; Hà Nội – một trái tim hồng GV gọi các nhóm khác nhận xét cách trình bày của Nhóm 1 GV chốt: Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn với những đóng góp to lớn của mình ông đã vinh dự được nhận nhiều giải thưởng cao về âm nhạc. - Ông được nhà nước phong tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000; Nghệ sĩ ưu tú; Huân chương kháng chiến hạng nhất; Huân chương quân công hạng nhất; Huân chương độc lập hạng ba; Huy chương “Vì sự nghiệp Âm nhạc”; Huy chương “ Vì sự nghiệp văn học – Nghệ thuật. - Ông là nhạc sĩ viết thành công về đề tài các anh hùng liệt sĩ. GV cho HS nghe bài “ Nguyễn Viết Xuân cả nước yêu thương” 2.Bài hát Biết ơn Võ Thị Sáu GV trình chiếu trên PowerPointy GV cho HS nghe bài hát “Biết ơn Võ Thị Sáu” do ca sĩ Thanh Thúy thể hiện kết hợp cho HS xem một số hình ảnh của chị GV hỏi: Nêu cảm nhận của em sau khi nghe bài hát HS trả lời: Bài hát được ra đời từ năm 1958, khi đất nước ta còn tạm chia cắt làm hai miền. Hình ảnh người nữ liệt sĩ – anh hùng Võ Thị Sáu được tác giả khắc họa bằng giai điệu nhẹ nhàng, mềm mại, bài hát gây xúc động cho người nghe về tấm gương hi sinh anh dũng của người con gái trẻ tuổi, quyết không khuất phục trước mũi súng quân thù. GV nói qua về tấm gương hi sinh của Võ Thị Sáu - Võ Thị Sáu sinh năm 1933 quê ở xã Phước Thọ quận Đất Đỏ nay là huyện Long Đất tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu tham gia hoạt động cách mạng chống thực dân Pháp từ năm 14 tuổi. - Tháng 2 năm 1950 bị địch bắt, dù kẻ thù tra tấn dã man nhưng chị vẫn không khuất phục và bị tuyên án tử hình. - Ngày 23 tháng 1 năm 1952 chị đã hi sinh anh dũng tại Côn đảo. GV cho HS nghe một trích đoạn trong bài “ Hò kéo pháo” của nhạc sĩ Hoàng Vân và cho HS đoán tên bài hát. GV yêu cầu nhóm 2 kể tên một số tấm gương hi sinh tiêu biểu của các anh hùng liệt sĩ ? Nhóm 2: Cử đại diện nhóm trình bày PowerPoint Nhóm 2 trình bày xong cho các bạn Nhóm 1 và Nhóm 3 xem tranh và đoán tên các anh hùng GV nhận xét cách trình bày của Nhóm 2 và chốt: Để có được hòa bình tự do và thành quả như ngày hôm nay, đã có vô số các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh tuổi thanh xuân và xương máu của mình để bảo vệ độc lập tự do của Tổ quốc. Có nhiều trường học, nhiều con phố mang tên các anh hùng tên của các anh các chị sống mãi với non sông đất nước. GV cho HS nghe bài hát: Tiếng đàn chú thương binh- Nhạc Lâm Nghĩa Văn Lời: Trần Hồng Thắng GV hỏi: Nêu những việc làm thể hiện lòng biết ơn các gia đình thương binh liệt sĩ Nhóm 3: Cử đại diện nhóm trình bày PowerPointy( Tư liệu chuẩn bị lưu vào USB Nhóm 3 đặt câu hỏi thảo luận cho các nhóm khác: Bạn đã làm gì để tỏ lòng biết ơn các gia đình có công với cách mạng? HS tích hợp kiến thức môn GDCD 7 Tiết 6 ,Tiết 7 - Bài 6 : Biết ơn. Cả 3 nhóm cùng thảo luận và đưa ra một số việc làm cụ thể để tỏ lòng biết ơn. Khắc ghi công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ. Nhà trường phối kết hợp với Đoàn thanh niên luôn chú trọng đến công tác đền ơn đáp nghĩa với các việc làm cụ thể như: ( Quyên góp ủng hộ các gia đình thương binh liệt sĩ, các hoạt động giáo dục truyền thống nói chuyện với các nhân chứng lịch sử. Thăm hỏi tặng quà các bà mẹ Việt Nam anh hùng. Tạo cảnh quan môi trường sạch đẹp tại các nghĩa trang, các di tích lịch sử văn hóa, tặng học bổng và miễn học phí cho con em gia đình liệt sĩ). GV chốt: Đúng đấy các em ạ Hàng năm nhà trường thường tổ chức cho học sinh hoạt động đền ơn đáp nghĩa thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ Các anh, các chị đã không còn nữa nhưng hình ảnh của họ mãi khắc sâu vào lịch sử hào hùng của dân tộc và in đậm trong tâm trí người Việt Nam. 4. Củng cố: ( 5P) GV củng cố lại chủ đề “Uống nước nhớ nguồn” Để có được như ngày hôm nay chúng ta phải biết ơn thế hệ cha ông đi trước đã đổ biết bao mồ hôi công sức để đem lại ấm no hạnh phúc. Chúng ta những chủ nhân tương lai của đất nước sống sao cho xứng đáng là con ngoan trò giỏi và luôn nhớ tới lời dặn của Người. “ Các Vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” GV hỏi: Là học sinh thủ đô ngàn năm văn hiến chúng ta phải làm gì để xứng đáng với thế hệ cha ông đi trước? HS trả lời: Để có được như ngày hôm nay chúng ta phải biết ơn sự hi sinh cao cả của thế hệ cha ông đi trước. Trách nhiệm của người học sinh là phải ra sức học tập, tu dưỡng đạo đức và sống sao cho xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, xứng đáng với sự tin yêu và kì vọng của Đảng, Bác Hồ và của cả dân tộc Việt Nam GV cho HS nghe bài hát “ Thiếu nhi thủ đô thực hiện năm điều Bác dạy”do GV sáng tác 5.Dặn dò: (1P) GV giao bài tập về nhà thực hành và ôn lại nội dung chủ đề “Uống nước nhớ nguồn”.
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_tich_hop_kien_thuc_lien_mon_trong_gian.doc